U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Bewerken van Manifest van 21 februari 1945

Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Waarschuwing: U bent niet aangemeld. Uw IP-adres zal voor iedereen zichtbaar zijn als u wijzigingen op deze pagina maakt. Wanneer u zich aanmeldt of een account aanmaakt, dan worden uw bewerkingen aan uw gebruikersnaam toegeschreven. Daarnaast zijn er andere voordelen.

Deze bewerking kan ongedaan gemaakt worden. Hieronder staat de tekst waarin de wijziging ongedaan is gemaakt. Controleer voor het publiceren of het resultaat gewenst is.

Huidige versie Uw tekst
Regel 6: Regel 6:
:'' '''Aan de inwoners van Deurne'''
:'' '''Aan de inwoners van Deurne'''
:'' “HET IS GEEN GEHEIM, DAT ER IN Deurne een strijd gaande is, die zelfs niet meer een stille strijd genoemd kan worden. Het is de hoogste tijd, dat eindelijk eens openhartig wordt gesproken, om recht te zetten wat krom getrokken is en om eindelijk ons dorp die rust te geven, die het zoo zeer noodig heeft; een rust zonder welke een goede opbouw en samenwerking niet mogelijk zijn. Het is niet voldoende, dat van alle kanten geprobeerd wordt met „verdraagzaamheid", „elkaar dienen" en al dergelijke mooie leuzen, een probleem op te lossen, dat zich door mooie woorden of doodzwijgen niet laat oplossen.
:'' “HET IS GEEN GEHEIM, DAT ER IN Deurne een strijd gaande is, die zelfs niet meer een stille strijd genoemd kan worden. Het is de hoogste tijd, dat eindelijk eens openhartig wordt gesproken, om recht te zetten wat krom getrokken is en om eindelijk ons dorp die rust te geven, die het zoo zeer noodig heeft; een rust zonder welke een goede opbouw en samenwerking niet mogelijk zijn. Het is niet voldoende, dat van alle kanten geprobeerd wordt met „verdraagzaamheid", „elkaar dienen" en al dergelijke mooie leuzen, een probleem op te lossen, dat zich door mooie woorden of doodzwijgen niet laat oplossen.
:'' De [[Kwestie De Rips|kwestie, het vliegveld de Rips"]], want dat is het waar alles om draait, is geen persoonlijke zaak, het is ook geen Deurnesche zaak, het is een vaderlandsche aangelegenheid, die ons geheele volk raakt. Zoo het mogelijk zou zijn of zoo het zou gelukken de kwestie „de Rips" in Deurne het zwijgen op te leggen, zij zou toch in andere plaatsen van ons land opnieuw ter sprake worden gebracht en wel zoolang totdat de oplossing zou zijn gevonden. Ons Vaderland bloedt uit vele Wonden, wonden geslagen door een vijand, die lacht en spot met elk begrip van recht en vrijheid, met elk begrip van fatsoen en rechtvaardigheid. In den bezettingstijd had iedereen den plicht het Vaderland te dienen door den vijand zooveel mogelijk tegen te werken. Voor deze tegenwerking bestonden geen algemeen geldende of bindende voorschriften; eenieder moest vaak naar eigen inzicht handelen. Zoo ontstonden er vanzelf verschillende inzichten over bepaalde daden en dingen, die de eene anders zou hebben gedaan dan de andere en al mogen hier en daar enkele verwijten vallen over daden, die de eene zus en de ander geheel anders en mogelijk veel beter zou hebben gedaan, deze verwijten raken nooit den kern van datgene wat algemeen als fout gold. Vrijwel iedereen in het land beschouwde als positief fout o.a.:
:'' De kwestie „het vliegveld de Rips", want dat is het waar alles om draait, is geen persoonlijke zaak, het is ook geen Deurnesche zaak, het is een vaderlandsche aangelegenheid, die ons geheele volk raakt. Zoo het mogelijk zou zijn of zoo het zou gelukken de kwestie „de Rips" in Deurne het zwijgen op te leggen, zij zou toch in andere plaatsen van ons land opnieuw ter sprake worden gebracht en wel zoolang totdat de oplossing zou zijn gevonden. Ons Vaderland bloedt uit vele Wonden, wonden geslagen door een vijand, die lacht en spot met elk begrip van recht en vrijheid, met elk begrip van fatsoen en rechtvaardigheid. In den bezettingstijd had iedereen den plicht het Vaderland te dienen door den vijand zooveel mogelijk tegen te werken. Voor deze tegenwerking bestonden geen algemeen geldende of bindende voorschriften; eenieder moest vaak naar eigen inzicht handelen. Zoo ontstonden er vanzelf verschillende inzichten over bepaalde daden en dingen, die de eene anders zou hebben gedaan dan de andere en al mogen hier en daar enkele verwijten vallen over daden, die de eene zus en de ander geheel anders en mogelijk veel beter zou hebben gedaan, deze verwijten raken nooit den kern van datgene wat algemeen als fout gold. Vrijwel iedereen in het land beschouwde als positief fout o.a.:
#e. Het aanwijzen van menschen voor tewerkstelling ten behoeve van den vijand.
#e. Het aanwijzen van menschen voor tewerkstelling ten behoeve van den vijand.
#e. Het aanwerven van menschen voor tewerkstelling voor den vijand.
#e. Het aanwerven van menschen voor tewerkstelling voor den vijand.
Regel 34: Regel 34:


==Militair Gezag==
==Militair Gezag==
Majoor Verhoeff van het Militair Gezag verklaarde in een persoonlijk onderhoud met een afgevaardigde van de Deurnesche Courant dat hij het publiceren weliswaar niet wenselijk achtte maar dat hij voor dit geval niet wilde ingrijpen in de persvrijheid en dus geen gebruik zou maken van zijn bevoegdheid om de publicatie te beletten. Van de haar gelaten vrijheid om het stuk te publiceren, maakte de Deurnesche Courant gebruik en publiceerde de tekst van het manifest op de voorpagina van haar 5e editie, die van 23 februari 1945. <ref>Volgens het boek 'Circus Kruls': Militair Gezag in Nederland, 1944–1946 / D.C.L. Schoonoord. – 2001 (890 pagina’s)  had kapitein der artillerie J.A. Ruys door bezoeken geleerd dat er zowel geluiden pro als contra burgemeester R.J.J. Lambooy waren. In tegenstelling tot andere manifesten bleef het manifest van de negen Deurnenaren in het boek echter onvermeld! </ref>   
Majoor Verhoeff van het Militair Gezag verklaarde in een persoonlijk onderhoud met een afgevaardigde van de Deurnesche Courant dat hij het publiceren weliswaar niet wenselijk achtte maar dat hij voor dit geval niet wilde ingrijpen in de persvrijheid en dus geen gebruik zou maken van zijn bevoegdheid om de publicatie te beletten. Van de haar gelaten vrijheid om het stuk te publiceren, maakte de Deurnesche Courant gebruik en publiceerde de tekst van het manifest op de voorpagina van haar 5e editie, die van 23 februari 1946. <ref>Volgens het boek 'Circus Kruls': Militair Gezag in Nederland, 1944–1946 / D.C.L. Schoonoord. – 2001 (890 pagina’s)  had kapitein der artillerie J.A. Ruys door bezoeken geleerd dat er zowel geluiden pro als contra burgemeester R.J.J. Lambooy waren. In tegenstelling tot andere manifesten bleef het manifest van de negen Deurnenaren in het boek echter onvermeld! </ref>   
    
    
Toeval of niet, feit is dat deze 5e editie NIET werd uitgegeven door [[Arnoldus Nicolaas Josephus van den Eijnde (1908-1995) |Noud van den Eijnde]], de uitgever van de eerste vier edities van de Deurnesche Courant. Tot ongenoegen van de mensen achter dat weekblad had Van den Eijnde inmiddels de overstap gemaakt naar  concurrent Het Licht waarvoor hij vanaf de 5e editie, die van 17 februari, als uitgever optrad.  Nadien werd de [[Stichting Het Deurnesche Persfonds]] opgericht dat de juridische entiteit vormde waarmee de Deurnesche Courant in het vervolg aan het rechtsverkeer deelnam.  
Toeval of niet, feit is dat deze 5e editie NIET werd uitgegeven door [[Arnoldus Nicolaas Josephus van den Eijnde (1908-1995) |Noud van den Eijnde]], de uitgever van de eerste vier edities van de Deurnesche Courant. Tot ongenoegen van de mensen achter dat weekblad had Van den Eijnde inmiddels de overstap gemaakt naar  concurrent Het Licht waarvoor hij vanaf de 5e editie, die van 17 februari, als uitgever optrad.  Nadien werd de [[Stichting Het Deurnesche Persfonds]] opgericht dat de juridische entiteit vormde waarmee de Deurnesche Courant in het vervolg aan het rechtsverkeer deelnam.  


==Schotschrift==
==Schotschrift==
Een week later circuleerde in Deurne een anoniem en ongedateerd schotschrift<ref>Een kopie, waarvan de letterlijke tekst is terug te vinden in Docu-Data-Deurne, werd in mei 2012 beschikbaar gesteld door [[Theo Vosmeer]]. In augustus 2014 dook een 2e exemplaar op in de [[Oudheidkamer]] van [[Heemkundekring H.N. Ouwerling]].</ref> met onderstaande letterlijk overgenomen aanhef:  
Een week later circuleerde in Deurne een anoniem en ongedateerd schotschrift<ref>Een kopie, waarvan de letterlijke tekst is terug te vinden in DocuDataDeurne, werd in mei 2012 beschikbaar gesteld door [[Theo Vosmeer]]. In augustus 2014 dook een 2e exemplaar op in de [[Oudheidkamer]] van [[Heemkundekring H.N. Ouwerling]].</ref> met onderstaande letterlijk overgenomen aanhef:  
:'' '''BURGEROORLOG IN DEURNE'''
:'' '''BURGEROORLOG IN DEURNE'''
:'' AAN DE INGEZETENEN DER GEMEENTE DEURNE
:'' AAN DE INGEZETENEN DER GEMEENTE DEURNE
Regel 59: Regel 59:
:'' “Het Licht maakt zijn pretentieusen naam zelf tot een aanfluiting. Met meer reden en meer overeenkomstig zijn aard en karakter kon het zich de roetige vetkaars noemen, of de walmende lamp.”  
:'' “Het Licht maakt zijn pretentieusen naam zelf tot een aanfluiting. Met meer reden en meer overeenkomstig zijn aard en karakter kon het zich de roetige vetkaars noemen, of de walmende lamp.”  


In de afsluitende tekst werd, zonder een naam te noemen, de [[Peter Joannes Henricus Hubertus Mulders (1909-1988)|auteur/redacteur]] van Het Licht als een “brekebeen” weggezet.   
In de afsluitende tekst werd, zonder een naam te noemen, de auteur/redacteur van Het Licht als een “brekebeen” weggezet.   


==Gekrenkt==
==Gekrenkt==
Regel 65: Regel 65:
Op vrijdag 29  Maart 1946 hield de tijdelijke Raad der gemeente Deurne haar eerste vergadering van dat jaar. Om even over half vier opende de Voorzitter de vergadering op de gebruikelijke wijze. Waarna  hij een kort overzicht gaf over het afgelopen jaar en alle raadsleden en hun gezinnen zijn beste wenschen aanbood voor het komende jaar.
Op vrijdag 29  Maart 1946 hield de tijdelijke Raad der gemeente Deurne haar eerste vergadering van dat jaar. Om even over half vier opende de Voorzitter de vergadering op de gebruikelijke wijze. Waarna  hij een kort overzicht gaf over het afgelopen jaar en alle raadsleden en hun gezinnen zijn beste wenschen aanbood voor het komende jaar.
De vertegenwoordiger van de "Deurnesche Courant" was aan de perstafel toegelaten. Op de vraag van de heer Berkvens of dit ook in de toekomst voortaan zo zou blijven, antwoordde de Voorzitter bevestigend en “zeide verder dat de wisseling van de redactie tot dit besluit geleid had.” <ref>Hierbij doelde de burgemeester op het feit dat er in het voorjaar een redactiewisseling bij de Deurnese Courant had plaatsgevonden. De heren Swinkels en [[Johannes Antonius Maria Schenk (1921-1978)|Schenk]] vertrokken en de heer [[Franciscus Antonius Maria Krämer (1920-1995)| Krämer]] kwam</ref> Op de vraag of aan de “Deurnesche Courant" ook voortaan de gemeentelijke publicaties zouden gegeven worden antwoorde hij dat “hierover nog geen beslissing genomen was”.
De vertegenwoordiger van de "Deurnesche Courant" was aan de perstafel toegelaten. Op de vraag van de heer Berkvens of dit ook in de toekomst voortaan zo zou blijven, antwoordde de Voorzitter bevestigend en “zeide verder dat de wisseling van de redactie tot dit besluit geleid had.” <ref>Hierbij doelde de burgemeester op het feit dat er in het voorjaar een redactiewisseling bij de Deurnese Courant had plaatsgevonden. De heren Swinkels en [[Johannes Antonius Maria Schenk (1921-1978)|Schenk]] vertrokken en de heer [[Franciscus Antonius Maria Krämer (1920-1995)| Krämer]] kwam</ref> Op de vraag of aan de “Deurnesche Courant" ook voortaan de gemeentelijke publicaties zouden gegeven worden antwoorde hij dat “hierover nog geen beslissing genomen was”.
[[Augustinus Hendricus Swinkels (1922-2001)|Harry Swinkels]], tot voor kort werkzaam als redacteur bij de Deurnesche Courant, voelde zich door de motivatie van de burgemeester zeer gekrenkt en zond hem een brief met onderstaande letterlijke tekst: <ref>“Opdat eenieder wete, wat ik den Edelachtbaren Heer Burgemeester had te zeggen, moge ik U verzoeken, dezen brief in Uw blad, dat mijn volle sympathie heeft, op te nemen. Bij voorbaat mijn hartelijken dank voor de plaatsruimte”. De redactie gaf gehoor aan dit verzoek en publiceerde de tekst op de voorpagina van de editie van vrijdag 26 april 1946</ref>
[[Augustinus Henricus Swinkels (1922-2001)|Harry Swinkels]], tot voor kort werkzaam als redacteur bij de Deurnesche Courant, voelde zich door de motivatie van de burgemeester zeer gekrenkt en zond hem een brief met onderstaande letterlijke tekst: <ref>“Opdat eenieder wete, wat ik den Edelachtbaren Heer Burgemeester had te zeggen, moge ik U verzoeken, dezen brief in Uw blad, dat mijn volle sympathie heeft, op te nemen. Bij voorbaat mijn hartelijken dank voor de plaatsruimte”. De redactie gaf gehoor aan dit verzoek en publiceerde de tekst op de voorpagina van de editie van vrijdag 26 april 1946</ref>
:''Edelachtbare Heer,
:''Edelachtbare Heer,
:''Het was een pijnlijke gewaarwording voor mij, in het verslag der laatste raadsvergadering te moeten lezen, dat '''door verandering der redactie''', het aan de Deurnesche Courant was toegestaan voortaan aan de perstafel te mogen aanzitten. Deze woorden waren door U edele gebruikt om aan een voldongen feit een verklaring te geven. Ik voel mij door deze woorden gekrenkt. Want gedurende den tijd dat ik de Deurnesche Courant redigeerde, meen ik naar beste weten het beste voor Deurne te hebben nagestreefd en dat dat aan U edele niet altijd aangenaam was, kan ik me best begrijpen. En ik kan niet anders dan het betreuren, dat het volk van Deurne door den mooien schijn van enkelen de ware toedracht der dingen niet wil gelooven. Met Deurne heb ik afgedaan en kan hierom slechts verheugd zijn, daar de bekrompenheid en kleinzieligheid er zoo'n hoogtij vieren, dat elk die er vreemd is er een afschuw van heeft. Hiermee heb ik U mijn gevoelens kenbaar gemaakt en moge het de Deurnesche Courant gegeven zijn eens datgene wat recht is en met geweld wordt krom getrokken, weer in het gelid te brengen en moge Deurne eens lachen om zijn eigen onnoozelheid.
:''Het was een pijnlijke gewaarwording voor mij, in het verslag der laatste raadsvergadering te moeten lezen, dat '''door verandering der redactie''', het aan de Deurnesche Courant was toegestaan voortaan aan de perstafel te mogen aanzitten. Deze woorden waren door U edele gebruikt om aan een voldongen feit een verklaring te geven. Ik voel mij door deze woorden gekrenkt. Want gedurende den tijd dat ik de Deurnesche Courant redigeerde, meen ik naar beste weten het beste voor Deurne te hebben nagestreefd en dat dat aan U edele niet altijd aangenaam was, kan ik me best begrijpen. En ik kan niet anders dan het betreuren, dat het volk van Deurne door den mooien schijn van enkelen de ware toedracht der dingen niet wil gelooven. Met Deurne heb ik afgedaan en kan hierom slechts verheugd zijn, daar de bekrompenheid en kleinzieligheid er zoo'n hoogtij vieren, dat elk die er vreemd is er een afschuw van heeft. Hiermee heb ik U mijn gevoelens kenbaar gemaakt en moge het de Deurnesche Courant gegeven zijn eens datgene wat recht is en met geweld wordt krom getrokken, weer in het gelid te brengen en moge Deurne eens lachen om zijn eigen onnoozelheid.
Regel 72: Regel 72:
{{Appendix|2=
{{Appendix|2=
*“Manifest van 21 februari 1945” (werd op donderdag 16 november 2017 als document / strooibiljet aangetroffen in het archief van mevrouw Corry Coene-Wijnen in Houten (Utrecht), een kleindochter van raadslid Wijnen.  
*“Manifest van 21 februari 1945” (werd op donderdag 16 november 2017 als document / strooibiljet aangetroffen in het archief van mevrouw Corry Coene-Wijnen in Houten (Utrecht), een kleindochter van raadslid Wijnen.  
*”Rapport Deurne” Dit ongedateerde document waarin bovendien de naam van de auteur niet wordt genoemd bevindt zich in de documentatie van de Landbouwschool Deurne, waarschijnlijk afkomstig uit de collectie van dhr. Schreurs, directeur van die school, of van dhr. J.C. van Beek, lid  stichtingsbestuur van die school. De tekst is tevens terug te vinden in [[Docu-Data-Deurne]].
*”Rapport Deurne” Dit ongedateerde document waarin bovendien de naam van de auteur niet wordt genoemd bevindt zich in de documentatie van de Landbouwschool Deurne, waarschijnlijk afkomstig uit de collectie van dhr. Schreurs, directeur van die school, of van dhr. J.C. van Beek, lid  stichtingsbestuur van die school. De tekst is tevens terug te vinden in DocuDataDeurne.
*[[Digitaal Krantenarchief Deurne]] (waarin alle edities van de Deurnesche Courant en Het Licht zijn opgenomen).
*[[Digitaal Krantenarchief Deurne]] (waarin alle edities van de Deurnesche Courant en Het Licht zijn opgenomen).
{{references}}
{{references}}
Al uw bijdragen aan DeurneWiki kunnen bewerkt, gewijzigd of verwijderd worden door andere gebruikers. Als u niet wilt dat uw teksten rigoureus aangepast worden door anderen, plaats ze hier dan niet.
U belooft ook dat u de oorspronkelijke auteur bent van dit materiaal of dat u het hebt gekopieerd uit een bron in het publieke domein of een soortgelijke vrije bron (zie DeurneWiki:Auteursrechten voor details). Gebruik geen materiaal dat beschermd wordt door auteursrecht, tenzij u daarvoor toestemming hebt!

Om de wiki te beschermen tegen geautomatiseerde bewerkingsspam vragen wij u vriendelijk de volgende CAPTCHA op te lossen:

Annuleren Hulp bij bewerken (opent in een nieuw venster)

Op deze pagina gebruikte sjablonen: