Bewerken van Gerardus Schrama (1877-1967)

{{Infobox persoon
| naam           = Gerardus Schrama
| foto           = [[Bestand:27.225.jpg|200px]]
| tekst          = Foto: collectie Harrie Biemans
| volledige naam = Gerardus Schrama
| roepnaam       = Grard
| geboorteplaats = Benthuizen
| geboortedatum  = 15 april 1877
| overl.plaats   = Brouwhuis
| overl.datum    = 15 december 1967
| partner(s)     = Maria de Jong (1879-1957)
| beroep(en)     = landbouwer
}}
[[Bestand:27.226.jpg|thumb|350px||Echtpaar Schrama-de Jong bij hun 50-jarig huwelijksfeest in februari 1953.<br>Foto: collectie Harrie Biemans]] 
'''Gerardus (Grard) Schrama (1877-1967)''' was een Vlierdens-Brouwhuisse boer met Zuid-Hollandse wortels.


==Familie en gezin==
Grard Schrama werd bij de Burgerlijke Stand ingeschreven als ''Gerardus'', maar kreeg bij zijn doop de namen ''Gerardus Willibrordus'' mee. Hij was een zoon van het rooms-katholieke echtpaar Johannis Schrama (Benthuizen 1848-1930 Oegstgeest) en zijn eerste vrouw Maria van der Poel (Zoeterwoude 1851-1886 Benthuizen). 

Hij huwde op 12 februari 1903 in Zoeterwoude met Maria de Jong, (Zoeterwoude 12 februari 1879 - Deurne 29 december 1957), dochter van landbouwer Wilhelmus de Jong (Boskoop 1843-1914 Zoeterwoude) en Anna van Teijlingen (Zoeterwoude 1848-1930 Voorburg). 

Uit dit huwelijk werden de volgende kinderen geboren: 

# Maria Beatrix (Marie), (Wassenaar 12 december 1903 - Vlierden 26 juli 1990). Zij huwde met [[Marinus Louwers (1904-1989)]].
# Anna Maria (Anna), (Wassenaar 13 februari 1905 - Deurne 10 oktober 1987). Zij bleef ongehuwd.
# [[Johannes Adrianus Schrama (1906-1985)|Johannes Adrianus (Jan)]], (Wassenaar 14 februari 1906 - Helmond 2 april 1985). Hij huwde met Hendrika Catharina Maria (Rieka) van Leeuwen (1909-1998). 
# Wilhelmina Bernardina, (Wassenaar 13 april 1907 - Etten-Leur 3 november 1914).
# Adriana Maria, (Wassenaar 6 juni 1908 - Wassenaar 30 augustus 1908).
# [[Cornelis Nicolaas Schrama (1909-1944)|Cornelis Nicolaas (Corrie, Cor)]], (Wassenaar 7 juni 1909 - Helmond 31 januari 1944). Hij huwde met Johanna Maria (Anneke) Boudewijns (1909-1993).
# Adriana Maria (Sjaan), (Wassenaar 7 februari 1911 - Deurne 14 augustus 2003). Zij huwde met [[Antonius Adriaans (1905-1991)|Antonius (Toon) Adriaans (1905-1991)]]. 
# levenloos kindje, (Wassenaar 19 mei 1912).
# [[Wilhelmus Quirinus Schrama (1913-1997)|Wilhelmus Quirinus (Wim)]], (Wassenaar 4 juli 1913 - Cobden (Australië) 31 augustus 1997). Hij huwde met Gordina Maria (Dina) Knoops (1916-1997).
# Wilhelmina (tweeling), (Vlierden 24 januari 1915 - Vlierden 26 januari 1915).
# Gerardus Willebrordus (tweeling), (Vlierden 24 januari 1915 - Vlierden 6 februari 1915).
# Wilhelmina Bernardina, (Vlierden 21 april 1917 - Vlierden 24 december 1918).
# Bernardina Maria (Dina), (Vlierden 16 april 1919 - Deurne 28 december 2004). Zij huwde met [[Petrus Sleegers (1916-1983)|Petrus (Piet) Sleegers (1916-1983)]].
# [[Nicolaas Gerardus Schrama (1923-2004)|Nicolaas Gerardus (Klaas)]], (Vlierden 13 januari 1923 - Helmond 5 oktober 2004). Hij huwde met Catharina (Toos) Rooijakkers (1924-2006).

Hij kwam op 12 juni 1914 met zijn vrouw en kinderen van Wassenaar naar de toenmalige gemeente [[Vlierden]]. Ook de dienstknecht Petrus Johannes Willebrordus Knijnenburg kwam vanuit Wassenaar mee.

==De boerderij==
Toen hij zich in Helmond meldde om lid te worden van de coöperatieve melkinrichting “De Eendracht” om daar zijn melk te leveren werd hij zonder meer geweigerd. De reden was dat een Hollandse boer teveel melk produceerde. Vervolgens ging hij naar [[zuivelfabriek Sint Isidorus]] in Deurne waar hij zijn melk kon leveren onder de voorwaarde dat hij deze zelf aanvoerde. Daar zijn buurman Smit ophield de melkwagen te rijden nam Grard deze ritten aan tegen 1,25 gulden per dag. De rit was als volgt: De Rakt, [[Bruggen]], [[Voort]] en het [[Kerkeind]]. Tegen 6 uur vertrok hij en was dan om half twaalf weer thuis. Dat hield hij bijna twee jaar vol. Hoewel hij sterk geprobeerd had gratis uit te kunnen treden moest hij toch een afkoopsom  50 gulden betalen. 
Intussen had Grard gereedschap aangeschaft en ging hij over tot kaasproductie. Zijn echtgenote en hij hadden van huis uit al kaas gemaakt. Het huis en de kelder waren er niet op ingericht en bovendien zaten we met de moeilijkheid om een afzetgebied te vinden maar desondanks kon men van 1918 tot 1923 kaas blijven leveren.

In 1923 werd hij geconfronteerd met een hele erge graad van mond en klauwzeer. Het gevolg was dat de melk ongeschikt was voor de kaasproductie. Door nood gedreven klopte hij nogmaals in Helmond aan en deze keer had hij succes. Op voorspraak van het nieuwe bestuurslid Kurstjes van [[Brouwhuis]], die een ruimere kijk op het bedrijf had, kon hij nog in 1923 lid van de melkfabriek “De Eendracht” in Helmond worden. Daarna kreeg hij herhaaldelijk verzoeken om zitting in het bestuur te nemen. In 1931, toen niemand uit het toenmalige bestuur voorzitter wenste te worden voelde hij zich als het ware gedwongen de voorzittershamer op te nemen.

==Tweede Wereldoorlog==
Met behulp van het verzet vond Louis de Wied (1923-2019) tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] een schuilplaats op de boerderij van Grard Schrama. Voor de oorlog woonde Louis in Deventer, hij nam de naam Henk Planti aan en, omdat hij weigerde naar een werkkamp in Duitsland te gaan, moest hij onderduiken. De familie Schrama had er aanvankelijk geen enkel idee van dat Louis joods was. Na een paar weken vertelde hij hun echter de waarheid. Hoewel het een schok was, omdat ze heel goed wisten wat ze te wachten stond als het uit zou komen dat ze een jood verborgen, besloten de Schrama's dat hij mocht blijven.

Vanaf het begin behandelden zij hem als een lid van hun eigen familie, en hij deelde een kamer met een van de zoons. Louis betaalde een klein bedrag voor eten en onderdak, maar later, toen hij op de boerderij ging werken, betaalde Grard hem een bescheiden loon. Hoewel veel van de naburige boeren wisten dat Louis bij de Schrama's inwoonde, repten zij daar niet over. Als er een razzia dreigde, dan verborg Louis zich bij de [[Petrus Johannes Willebrordus Knijnenburg (1892-1968)|familie Knijnenburg]], die een kruidenierswinkel hadden aan de [[Markt 6]] in Deurne. 

Tijdens de achtervolging van een geallieerde piloot die boven de Rakt neergeschoten was, werd Cornelis Nicolaas (Corrie) Schrama door Duitse soldaten per vergissing doodgeschoten. Hoewel Grard vreselijk aangegrepen was door de dood van zijn zoon, bleef hij mensen beschermen die vervolgd werden, omdat hij het zijn plicht vond jegens zijn land en zijn naasten. Louis de Wied is tot de bevrijding van Deurne in september 1944 bij de Schrama's gebleven, waarna hij zich bij de Prinses Irene Brigade heeft aangesloten. In 1945 werd hij officier bij het leger. Hij overleed op 6 november 2019 in Leeuwarden op 96-jarige leeftijd.

==Onderscheiding==
Op 28 januari 1986 kreeg hij postuum een [[Yad Vashem-onderscheiding]] voor hulp aan joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook zijn vrouw Maria en hun zoon Corrie werden door Yad Vashem postuum erkend als Rechtvaardigen onder de Volkeren.

In  1949 stopte Grard met boeren en deed de boerderij over aan zijn zoon Klaas 

<gallery>
Bestand:17.010.jpg|Dochter 7 Sjaan,
Bestand:30.652.jpg|Zoon 9 Wim en echtgenote Dina
Bestand:17.009.jpg|Zoon 14 Klaas en echtgenote ...
Bestand:16.983.jpg | ... Toos Rooijakkers.
</gallery>

{{DEFAULTSORT:Schrama,Gerardus}}
[[Categorie:Schrama|Gerardus]]
[[Categorie:landbouwer]]
[[categorie:Yad Vashem-onderscheiding]]