U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Joannes Reddingius (1873-1944)

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Joannes Reddingius
19.619.jpg
Foto: collectie gemeente Deurne
Persoonsinformatie
Volledige naam Joannes Reddingius
Geboorteplaats Deurne
Geboortedatum 19 juni 1873
Overl.plaats Bennekom
Overl.datum 14 oktober 1944
Partner(s) (1) Sophia Geertruida van Harlingen (1874-1961)
(2) Thamine Marie Félicie Carolina Tadama (1899-)
(3) Fanny Elisabeth Rachel Caroline Salomonson (1891-1971)
Beroep(en) boekhandelaar, letterkundige, dichter,

Joannes Reddingius (1873-1944) was een in Deurne geboren dichter en broer van de sopraan Aaltje Noordewier-Reddingius.


Joannes Reddingius werd geboren in huize Landzicht aan de Stationsstraat. Het gezin van predikant Wibrandus Gerardus Reddingius (1841-1875) en Louisa Justina Margaretha Sibinga (1843-1893) was daar tijdelijk neergestreken wegens een verbouwing van de hervormde pastorie aan de Helmondseweg.

Hij was twee jaar oud toen zijn vader overleed en toen hij vijf jaar was verhuisde het gezin van Deurne naar Helmond. Weer een jaar verder ging het gezin in Arnhem wonen. Na zijn hbs in Zaandam wilde hij marine-officier worden, maar werd afgekeurd. Hij ging werken bij boekhandel Scheltema en Holtema. Tevens werkte hij onregelmatig bij kunsthandel Van Wisselingh & Co en ontmoette daar kunstschilders als Breitner, Dijsselhof, Van der Valk en anderen. Hij studeerde ook oude talen bij Herman Gorter. Hij vestigde zich in Hilversum als boekhandelaar en begon tevens een concertbureau. Hij organiseerde concerten met zijn zus Aaltje Noordewier-Reddingius, Pauline de Haan-Manifarges, M. Noordewier, Jo Vincent, Antoon van de Horst en anderen. De boekhandel stopte in 1916.

Het zuiden heeft zowel op hem als op zijn zus Aaltje, naar eigen zeggen, een onuitwisbare indruk gemaakt.

Reddingius was driemaal gehuwd. Uit zijn eerste huwelijk op 17 mei 1898 in Amsterdam, weer ontbonden op 16 april 1913 in Amsterdam, met Sophia Geertruida van Harlingen, (Amsterdam 2 april 1874 - Den Haag 25 juli 1961), had Reddingius twee zonen en een dochter:

  1. Wijbrandus Gerardus (Wibrandus), (Hilversum 20 februari 1899). Hij huwde op 12 december 1923 in Hilversum met Anna Jacoba van den Brul (Hilversum 1900-). Hij was genoemd naar zijn grootvader en was predikant in Vlieland, Den Haag, Dokkum, Semerang en Jogjakarta.
  2. Anna Elisabeth Jacoba, (Hilversum 30 maart 1901 - Den Haag 22 december 1989). Zij huwde op 26 mei 1926 in Hilversum met Barend Joseph Salomonson (Amsterdam 1894-1965 Scheveningen), maag- en darmspecialist. Barend was een broer van de derde vrouw van haar vader Joannes.
  3. Joannes, (Hilversum 4 juli 1903- Rotterdam 3 december 1961). Hij huwde op 15 oktober 1927 in Hilversum met Geertruida Swart (Hilversum 1904-1966 Rotterdam). Joannes was planter op Java.

Na zijn scheiding huwde Joannes op 26 juli 1919 in Hilversum met Thamine Marie Félicie Caroline Tadama, (Egmond-Binnen 1 juni 1899), een dochter van kunstschilder Fokko Tadama (Banda Atjeh (Sumatra) 1871-1935 Seattle) en Henriëtte Bartholda Jacoba Groeneveld (Utrecht 1871-1938 Zandvoort). Op 14 februari 1921 in Hilversum scheidde Reddingius van haar.

Joannes Reddingius huwde voor de derde keer in Hilversum op 10 maart 1923 met Fanny Elisabeth Rachel Caroline Salomonson, (Amsterdam 18 juli 1891 - Den Haag 26 januari 1971), een dochter van Josef Lion Salomonson (Semaring 1862-1905 Amsterdam) en Rachel Maria Stokvis (Amsterdam 1867-1942 Den Haag). Zijn drie echtgenotes overleefden hem.

Reddingius was een fijnzinnige dichter. Zijn eerste bundel Beeld en Spel verscheen in 1903. Later schreef hij epische werken zoals Egyptische Werken en proza zoals Cinthio. Hij laat een omvangrijk oeuvre na.

Hij was lid van de literaire club P.E.N. en de Nederlandse Maatschappij van Letteren te Leiden. Hij was vrijmetselaar.

Reddingius stierf in Bennekom en werd daar op zijn sterfdag begraven. Zijn vrienden vernamen pas na de bevrijding van zijn overlijden, omdat Reddingius tijdens zijn leven bepaald had dat tijdens de bezetting zijn naam niet in een krant mocht verschijnen. Zijn graf was in 2004 nog altijd te vinden op de begraafplaats achter de kerk van Bennekom. Dit graf werd in oktober 2008 door de gemeente Ede in onderhoud genomen zodat het niet verdwijnt.

Gedicht[bewerken | brontekst bewerken]

GNOMEN'
In een schemer staat het bosch,
stil-verholen zijn de paden,
berken dragen zilvren waden,
spokig als een dooden-dos.


Grimmig waait de wind, ontzind
schudt het kreunend loof der boomen.
't lachen spot van wijze gnomen,
in de heksenkom, rondom.

Uit: Johanneskind

Youtube-filmpje van De speelman van Deurne, gemaakt door Frans Versteeg:

<left>

Geschriften[bewerken | brontekst bewerken]

1903 Beeld en Spel 5). S.L. v. Looy, Amsterdam.
1907 Johanneskind. Maatschappij voor goede en goedkoope Lectuur Amsterdam (dus de latere Wereld-Bibliotheek) (2de druk 1913).
1913 Regenboog. Zelfde uitgever als Johanneskind.
1910 Cynthio (roman). Valkhoff, Amersfoort.
1911 Een romantische jongen (roman). Valkhoff, 1911.
1917 Zonnewende. De Zonnebloem, Apeldoorn.
1920 Bloei. De Zonnebloem, Apeldoorn.
1923 Licht. Jubileumbundel 50ste verjaardag, door huldigingscomité verzorgd.
1926 Egyptische Zangen. C.G. Campagne, Enschedé.
1933 Tusschen twee Werelden. De Tijdstroom, Lochem.
1934 Gestalten. C.A.J. v. Dishoeck, Bussum.
1936 Arbeid. C.A.J. v. Dishoeck, Bussum.
1939 Zarathustra. Eigen uitgave.
1942 Heugenissen aan Idylle. Eigen uitgave, Den Haag (Hiervan zijn 100 exemplaren gedrukt, welke niet in de handel zijn gebracht. Het boek werd "In groote vriendschap opgedragen aan Vincent Winkler Prins").
Posthuum uitgegeven:
1946 Uit de Diepte (Sonnetten uit de jaren '42-'44). De Tijdstroom, Lochem. Met een inleiding van Antoon Coolen.
1948 De Speelman van Deurne.[1]
Bronnen, noten en/of referenties
  • "Johannes Reddingius , De in Deurne geboren dichter, Door: Antoon Coolen", Deurnesche Courant van vrijdag 10 augustus 1945, voorpagina
  • *Bert Beulens - Deurnese Diamanten (2009) blz. 19-22.
  • W.A.M. van Heugten - Deurne en de Peel Over mensen den dingen die voorbijgingen Deurne 1979 blz. 65-74.
  • P.H. Ritter - "Joannes Reddingius" in: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden 1947-1949, pag. 121-129

  1. Bloemlezing uit alle bundels, waaraan toegevoegd nagelaten gedichten uit de jaren '36-'40 en enkele niet-uitgegeven verzen uit de daaraan voorafgaande jaren die als "Speelman van Deurne" zouden uitgekomen zijn, indien geen oorlog. De Tijdstroom, Lochem.