Botermarkt en waag

De botermarkt en waag werd in 1804 in Deurne in het leven geroepen.

Op 1 december 1803 gaf het staatsbewind toestemming tot een wekelijkse botermarkt. Aan deze botermarkt was ook een waag verbonden, waar men tegen betaling ook andere goederen en vee kon laten wegen. De waag werd door de gemeente ingericht en was gevestigd in het raadhuis van Deurne en aan een particuliere waagmeester verpacht. De wekelijkse botermarkt was op dinsdag, van 1 mei tot 1 oktober van 8 tot 11 uur en in de wintermaanden van 9 tot 12 uur. Er werd door de gemeenteraad een reglement, bestaande uit 25 artikelen samengesteld. Enkele belangrijke punten uit dat reglement waren:

• Niemand anders mocht binnen Deurne een waag voor meer dan 25 pond bezitten.
• Alles wat van buiten Deurne werd ingebracht, meer dan 25 pond woog en en gros doorverkocht werd moest gewogen worden.
• Alle te verhandelen boter, uitgezonderd die van Liessel en Moosdijk, moest via de botermarkt gaan.
• De Helmondse maat werd als gewichtseenheid genomen (de standaard-kilogram was nog niet ingevoerd).
• De waagmeester moest steeds tijdens de markturen aanwezig zijn en de marktgangers met alle gemak en beleefdheid bedienen.
• Het eerste half uur hadden de Deurnenaren het voorkeursrecht om voor eigen gebruik boter te kopen, pas daarna konden de grossiers en opkopers hun gang gaan.
• De waagmeester mocht alleen boter voor eigen gebruik kopen.
• Het waaggeld bedroeg een duit per vijf pond.
• Het tarief voor overige goederen was:
  • 100 pond wol: 3 stuivers
  • een varken: anderhalve stuiver
  • een lid rundvlees: 8 penningen
  • een paard of rund: 8 penningen
  • een stuk ham of gerookt vlees: 4 penningen
  • 100 pond was of honing: 4 penningen
  • 100 pond ijzer of staal: een stuiver
  • 100 pond vet: een stuiver
  • 100 pond hop: een stuiver
  • 100 pond run: 8 penningen

Al deze goederen waren overigens, met uitzondering van de boter, niet waagplichtig.

[[categorie:]]