Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis Vanaf 1 januari 2025 wordt dat Iedere eerste maandagochtend en derde woensdagochtend van de maand. |
Kruisstraat
De straatnaam Kruisstraat werd bij de wijkindeling van de gemeente Deurne per 1 oktober 1930 officieel vastgesteld. In de bijlagen van besluit nr. 100 werd de straat omschreven als: vanaf het Haageind nabij de R.K. Pastorie naar den Bakelschendijk.
Smeden
De Kruisstraat had vroeger iets met smeden. Neem allereerst onze Hub van Doorne die zijn carrière begon als smid. Eigenhandig smeedde hij destijds het ijzeren hekwerk rond het voormalige Sint-Jozefziekenhuis, dat inmiddels plaats heeft moeten maken voor seniorenwoningen. Minder bekend is dat zijn overgrootvader Martinus van Doorne, die ook smid van beroep was, van 1827 tot aan zijn dood in 1860 in de Kruisstraat woonde en dat ook zijn grootvader daar is geboren. De Van Doorne's woonden, gezien vanuit de Kerkstraat, links van de splitsing met de Muggenhoek, de straatnaam die heeft moeten wijken voor de Flemingstraat. Op die plek is nu de Deurnese Stichting Ateliers (Destat) gehuisvest in de voormalige VMBO-school. Velen jaren later (1947) is ook Toon van Osch als smid in de Kruisstraat D153 gestart.
Begin 19de eeuw woonde daar Jan Antoni van Neerven. Toen zijn enige dochter Willemijntje amper vier jaar oud was verloor hij zijn vrouw. Een kwart eeuw later herhaalde zich dit drama in de volgende generatie. Willemijn, inmiddels gehuwd, moeder van een eveneens 4-jarig dochtertje en weduwe geworden van Leonard Welt Koppens, woonde in bij haar vader in de Kruisstraat. In de koude januarimaand van 1831 trok ze tijdens een omstuimige sneeuwstorm met een zak naar de Peel om er wat turven te halen, maar ze werd de volgende dag doodgevroren in de sneeuw teruggevonden. Haar vader stierf nog datzelfde jaar. Haar dochter Francisca Koppens trouwde later met Willem van Dinther en vele tientallen Deurnenaren mogen haar hun voormoeder noemen.
Ook de bekende Deurnese smedenfamilie Aldenzee woonde in de eerste helft van de 19de eeuw in de Kruisstraat. In december 1870 ging hun huis, vlak nadat het verkocht was aan de blauwverver Gerard Trinus maar terwijl het nog bewoond werd door Martinus Aldenzee (1845-1920), in vlammen op. Deze smid woonde ongeveer op de plaats waar later de "goede moordenaar" Nol van der Zanden woonde bij de kruising met de Visser.
Smid Antonius van de Mortel (1855-1933) smeedde het ijzer sinds 1868 aan de overkant, op de plek waar nu de bejaardenwoningen van Zonneland staan. Later ging het bedrijf over op zijn zoon Willem.
Bouwvakkers
Ook aan bouwvakkers was geen gebrek in de Kruisstraat. Op huisnummer 10 woonde Janus Martens, die samen met zijn broer Jan een stucadoorsbedrijf had. Hun buurman was Frans "Timmer" van den Einden. In 1915 startte Marinus Leonardus de Bijl in de Kruisstraat zijn timmerbedrijf. Later zou zijn zoon Leo het bedrijf overnemen.
Jan Fransen startte er zijn houthandel en zijn inmiddels bejaarde zoon Toon bouwde het uit tot een bloeiend bedrijf.
Levensschool
In 1960 werd voormalige loods van houthandel Fransen omgebouwd tot twee klaslokalen. Louis van de Burgt gaf er, samen met Fons Jansen, les aan jeugdige fabrieksarbeiders. Later zou deze levensschool verhuizen naar de voormalige Ulo-school, eerst in de Martinetstraat en vervolgens aan de Bakelseweg.
Bewoners in 1953
In 1953 werd de oude huisnummering vervangen door de huidige adressen van straatnaam met huisnummer. Onderstaand ziet u het overzicht dat destijds gemaakt is. Door de zandloper aan te klikken kunt de de betreffende kolom sorteren.
| Hoofdbewoner | Oude nr | Nieuw adres |
|---|---|---|
| Neerven-Hoebergen, wed. van | D. 8 | Kruisstraat 2 |
| Dielissen, Johannes A. | D.152 | Kruisstraat 36 |
| Verstappen, Josephus | D.153 | Kruisstraat 34 |
| Stokman, Frans J.A.J. | D.154 | Kruisstraat 30 |
| Bijl,de Leonardus Antonius | D.155 | Kruisstraat 26 |
| Manders, Hendricus M. | D.155 | Kruisstraat 24 |
| Franssen, Johannes F. | D.159 | Kruisstraat 20 |
| Manders, Johannes H | D.160 | Kruisstraat 18 |
| Einden,van den Franciscus H. | D.161 | Kruisstraat 14 |
| Martens, Johan | D.162 | Kruisstraat 12 |
| Martens, Adrianus [1] | D.163 | Kruisstraat 10 |
| Einden,van den Catharina | D.164 | Kruisstraat 8 |
| Veenbedrijf | D.164a | Kruisstraat 6a |
| Boerenkamp, Antonius | D.165 | Kruisstraat 6 |
| Rakels, Wilhelmus | D.165a | Kruisstraat 4 |
| Parochiehuis | D.166 | Kruisstraat 1 |
| Zusterklooster | D.167 | Kruisstraat 3 |
| Burgt,van den Ludovicus H. | D.168 | Kruisstraat 5 |
Literatuur
- Pieter Koolen – "Kruisstraat" - afl. 26 in de serie Historische verkenningen (Heemkundekring H.N. Ouwerling) in Weekblad voor Deurne van 27 maart 2008
Bronnen, noten en/of referenties
|