Rabo-clubsupport leverde dit jaar 765,88 euro op. Allen die op ons stemden hartelijk dank! Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis |
Nederlandsche Arbeidsdienst
Deelname aan de Nederlandse Arbeidsdienst (NAD) was tijdens de oorlog verplicht voor jongeren die elders geen werk hadden.
Op 27 juni 1940 stelde Seys-Inquart de Opbouwdienst in met het doel de gedemobiliseerde beroepsmilitairen in te schakelen in het arbeidsproces. Er verschenen folders en affiches die tot doel hadden om jonge (niet-Joodse) Nederlanders te werven. "Meldt U aan!" zo heette het. De aanmelding voor vrijwillige dienstneming bij den Nederlandschen Arbeidsdienst staat open voor alle mannelijke ingezetenen van het rijk, die Nederlander zijn en in den loop van het jaar 1941 het achttiende levensjaar volbrengen, doch op 31 December van dat jaar niet ouder zullen zijn dan 23 jaar.
Toen de bezetter langzaam aan het heft steviger in handen nam in ons land, werd de Opbouwdienst op 23 mei 1941 omgezet in de Nederlandse Arbeidsdienst. Vanaf 24 september 1942 werd de Duitse drang zo erg, dat alle Nederlandse mannen vanaf 18 jaar zich bij de NAD moesten melden voor een periode van een half jaar. Een gevolg van deze maatregel was, dat personen waar het om ging, op grote schaal onderdoken. Dat onderduiken werd zeker verkozen toen de kampleiding steeds meer uit NSB-ers ging bestaan en de leer meer en meer nationalistischer werd.
Alhoewel de indoctrinatie van de jeugd met de Nazi-ideologie mogelijk het hoofddoel van deze instelling geweest is, moet gezegd worden dat de inzet van de dienst ook wel als positief element ervaren werd. De NAD werd ingezet bij calamiteiten van verscheiden aard, zoals brandbestrijding e.d., bij het aanleggen van wegen en kanalen, in de bossen, in de landbouw bij oogstwerkzaamheden en in de gemeente Deurne in ontginningen. De Peel bood veel en langdurig werk. Ook leerden de mannen exerceren met een schop aan de schouder. De training in de Nederlandse Arbeidsdienst was uiteindelijk erop gericht om de mannen op te leiden voor het graven van tankvallen en loopgraven aan het oostfront. Aan het einde van de dienstplicht werd de mannen een contract voorgehouden voor deze werkzaamheden. Bijna iedereen weigerde om te tekenen. De kampen werden aangestuurd vanuit Amersfoort.
Het eerste NAD-verblijf in Deurne stond in Walsberg. Het hoorde in maart 1941 tot de NAD-kampen van het eerste uur. In januari 1942 begon men op Vreekwijk in Deurne met de bouw van houten barakken en daarna kwam er nog één bij, in Liessel.
Deurne kende in de oorlog in totaal drie NAD-kampen:[1]
- het NAD-kamp Wasberg langs de weg van Deurne naar Venray
- het NAD-kamp Vreekwijk tussen Vreekwijk en Liessel, genaamd de Roode Braak met de erenaam Pieter Breughel
- het NAD-kamp Heitraksgoor gelegen aan de Kennelweg te Liessel.
De kampen liepen op 5 september 1944 (Dolle Dinsdag) leeg. Aan het einde van die dag waren nagenoeg alle arbeidsmannen verdwenen, van het kader was nog zo'n kwart procent aanwezig. Op 10 september 1944 werd de NAD opgeheven.
Na de Tweede Wereldoorlog stonden de barakken op Vreekwijk enige tijd leeg, totdat in 1948 internaat Vreekwijk ze in gebruik nam.
Externe link
Bronnen, noten en/of referenties
|