Cornelis Roffelsen (1889-1958)

Cornelis Roffelsen
Persoonsinformatie
Volledige naam	Cornelis Roffelsen
Roepnaam	Cor
Geboorteplaats	Gemert
Geboortedatum	5 juni 1889
Overl.plaats	Helmond
Overl.datum	17 maart 1958
Partner(s)	Ida Helena Maria Gitzels (1892-1969)
Beroep(en)	gemeentearchitect, directeur gemeentelijke tekenschool
Bidprentje	NBA vrouw

Tot 1923 woonde Roffelsen in dit, door hem zelf getekende, pand aan de Stationslaan 3.

Cornelis (Cor) Roffelsen (1889-1958) was gemeentearchitect van Deurne en directeur van de gemeentelijke tekenschool aan het begin van de 20e eeuw.

Familie en gezin

Hij werd geboren als zoon van Johannes Baptista Roffelsen (Vledder (Dr) 1852-1922 Helmond) en Johanna Elisabeth Frankevort (Boxmeer 1852-1931 Helmond). Zijn vader was broodbakker. Toen Cor nog een baby was, verhuisden vader en moeder met hun vier kinderen naar Helmond, waar nog drie dochters geboren werden. De oudste broer van Cor, Wilhelmus Lambertus, zette het bakkersbedrijf van vader in Helmond voort.

Cor Roffelsen huwde op 8 mei 1916 in Deurne met Ida Helena Maria Gitzels, (Deurne 27 november 1892 - 's-Hertogenbosch 21 augustus 1969), dochter van de Liesselse molenaar Peter Mathijs Gitzels (1854-1932) en Johanna Maria Cornelia van Gils (1853-1930).

Zij kregen vijf kinderen: vier dochters en een zoon:

1. Johanna Josephina Antonia (Joke), (Deurne 16 januari 1917 - Geldrop 29 oktober 1993). Zij huwde op 17 mei 1944 in Helmond met Joannes Ludovicus Antonius Marie (Jan) Coenen (Horst 1914-).
2. Nelly Francisca Aleida, (Deurne 17 april 1918 - Oss 2 april 2015). Zij huwde op 19 juli 1943 in Helmond met Antonius Ludovicus Josephus Coenen (Horst 1915-1981 's-Hertogenbosch).
3. Elisabeth Petronella Wilhelmina, (Deurne 16 februari 1920 - Schaijk 26 december 2016). Zij huwde op 31 oktober 1942 in Waalwijk met Franciscus Johannes Hubertus Martens (Beers 1915-).
4. Maria Theodora Helena, (Deurne 16 juli 1921).
5. Jan, (Deurne 26 mei 1923 - Megen 12 februari 2006. Hij huwde met Anne Marie Smits (1929).

Leven en werk

Hij werd op 6 februari 1912 benoemd tot gemeentearchitect en directeur van de gemeentelijke tekenschool. 33 sollicitanten hadden zich voor deze betrekking aangemeld. Uit deze aanmeldingen werd door het gemeentebestuur een zestal kandidaten aan de gemeenteraad voorgedragen, namelijk Breukel, Ippens, Van Gestel, Roffelsen, Van Laarhoven en Geeraarts. Uiteindelijk werden bij de stemming tien stemmen op Roffelsen uitgebracht en Breukel en Van Laarhoven kregen ieder een stem. Voorafgaand aan de stemming was er discussie over de eisen waaraan de kandidaat moest voldoen. De voorkeur werd gegeven aan een gehuwd iemand die geen baantjesjager was. Op de vraag van het raadslid Van Griensven of er al een bepaling was gemaakt om van te benoemen persoon af te komen als hij niet beviel, antwoordde de burgemeester: Als hij niet bevalt, kunnen we hem, zooals dat gezegd wordt, het leven zuur maken.

Nagenoeg alles wat in zijn tijd in Deurne onder architectuur werd gebouwd, was van de hand van Roffelsen. Hij ontwierp onder meer het Hofke van Marijke in 1921, landhuis De Romein voor Hendrik Ouwerling, voltooid in 1913, en woonhuis met praktijk en atelier De Wieger voor Hendrik Wiegersma, voltooid in 1922. Enkele van zijn Deurnese creaties werden in 2001 op de rijksmonumentenlijst geplaatst, zoals de genoemde landhuizen van Ouwerling en Wiegersma, en het herenhuis aan de Stationslaan 3. In laatstgenoemd huis woonde hij zelf tot het gezin in 1923 naar Helmond verhuisde. De meningen over de kwaliteit van zijn werk zijn wisselend. Met zijn bouwstijl behoorde hij tot de Delftse School. De Delftse School (ca. 1925-1955) was een stroming in het traditionalisme in de Nederlandse architectuur die is ontstaan rondom de Delftse hoogleraar ir. Marinus Jan Granpré Molière.

Zijn grote culturele belangstelling blijkt onder meer uit het feit dat Roffelsen vanaf januari 1914 ook lid was van het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant. Mogelijk is hij daartoe mede door Ouwerling gestimuleerd.

Gemeentearchitect

Aan zijn werkinstructie als gemeentearchitect werden in januari 1915 onder meer de volgende bepalingen toegevoegd:

• Hij moest wekelijks op dinsdag, donderdag en zaterdag 's morgens van 11 tot 12 uur spreekuur houden in het gemeentehuis.
• Hij mocht zonder verlof van het gemeentebestuur zich niet belasten met het opmaken van ontwerpen of bestekken voor bijzondere personen of zedelijke lichamen, noch een andere betrekking bekleden.

Die laatste bepaling schoot hem in het verkeerde keelgat. Bij de aanvaarding van zijn betrekking in 1912 had hij nadrukkelijk bedongen dat het hem vrij stond om, zo lang zijn werk voor de gemeente daar niet onder leed, ook particuliere opdrachten te aanvaarden. Hij was van mening dat het college in plaats van de raad in deze sneller en beter kon oordelen en verzocht om terugdraaiing van die maatregel. De raad wees het verzoek af. Vrij snel nadat hij in oktober 1918 toestemming tot het tekenen van een aantal woningen voor woningbouwvereniging Deurne had gevraagd en gekregen, zegde hij zijn gemeentelijke baan als architect op. Hij bleef echter wel directeur van de tekenschool. Maar de verhouding tussen hem en de gemeente was definitief verziekt. In 1923 liet burgemeester Van Beek door de veldwachter stiekem controleren hoe vaak hij te laat of afwezig was tijdens de lesuren.

Mede door zijn verhuizing in 1923 naar Helmond en zijn moeizame relatie met de gemeente was voor Roffelsen zijn tekenschool moeilijk vol te houden. Op 30 september 1924, bij het begin van het nieuwe schooljaar van de avondtekenschool, schreef aan het college:

... aangezien hij zich reeds langen tijd ongesteld heeft gevoeld, hetgeen geregeld verergert, physiek in de onmogelijkheid verkeert om de met 1 Oct. a.s. aan te vangen lessen der genoemde school te geven. Reden waarom hij U Ed Achtb. beleefd verzoekt hem een voorloopig verlof te willen verleenen...

Op 1 januari 1925 kreeg hij eervol ontslag.

Een selectie uit zijn oeuvre

• Huize De Romein aan de Romeinstraat - 1913
• Uitbreiding stationsgebouw in Deurne met twee slaapkamers, een gang en een zolderverdieping - 1913
• Trapgevelhuis Stationsstraat 77 - 1916
• Tuinderswoningen voor Woningbouwvereniging Deurne - 1918
• Pand aan de Stationslaan 3, zijn eigen woonhuis - 1920
• Hofke van Marijke in de Sint-Jozefparochie - 1921
• Huize De Wieger aan de Liesselseweg in Deurne - 1923

Vrij werk:

• Een pentekening van het Blokhuis in Liessel

Bronnen, noten en/of referenties