Derpsestraat 13a en 15

Het pand op nummer 13a in 2024

Het pand op nummer 15 in 2024

Rechtsboven zien we de twee huizen Derpsestraat 13a en Derpsestraat 15.

Derpsestraat 13a en 15 zijn twee adressen in Deurne.

Rond 1710 werd ter plaatse van de voortuin van de twee huidige huizen een nieuwe boerderij gebouwd. Het was de meest noordelijke boerderij van het eigenlijke gehucht Derp op dat moment. De bebouwing van dat gehucht lag voornamelijk langs de Derpsestraat en eindigde ongeveer bij het huidige adres Derpsestraat 36.

De boerderij was in 1736 in bezit van Maria Coolen, weduwe van Hendrik, en werd verhuurd aan Jan Marcelis Golofs. In 1737 verkocht Maria, die getrouwd was met Willem Willems, een half huis, hof en aangelag, groot 2 lopen voor 151 gulden, 8 stuivers en 2 penningen aan Francis Jan Lucas alias Smits. Deze helft van de boerderij was belast met de helft van een rente aan het Catalijnegulde, bestaande jaarlijks uit 3 gulden, 17 stuivers en 8 penningen. De andere helft kocht Francis in 1740 van vorster Michiel van Schaijk, die optrad namens Antoni Gerrits van Lieshout en Peter Gielen Flipsen van de Moosdijk. Hij betaalde daarvoor 228 gulden, 8 stuivers en 2 penningen. Francis Smits bewoonde de boerderij in 1741 zelf en verhuurde hem deels aan de weduwe van Jan Teunis van Bakel. In 1746 woonde er zijn dochter Helena, de weduwe van Giele van Steensel.

In 1751, na Francis' dood, werd de boerderij door de erfgenamen Smits publiek verkocht voor 346 gulden, 12 stuivers en 12 penningen. De nieuwe eigenaar was Wilbert Welten. Hij was meester-timmerman, en machtigde Huijbert van de Mortel in 1761 om namens hem de boerderij te verhuren of te verkopen. Huurders waren Peter Kuijpers (1751), Antoni van Neerven (1756), Sijmon van Lieshout (1761), Jan Welten (1766, 1771) en zijn schoonzoon Goort van Eijk (1776). In 1781 woonde de weduwe Welten er zelf, nadat zij al in 1768 door de dood van Wilbert eigenaresse was geworden. In 1770 liet zij, Catharina van de Mortel, voor haar tweede huwelijk met Huibert van Galen, een inventaris van haar goederen ten behoeve van haar voorkinderen maken. In 1786 verhuurde zij aan Adriaan Joseph van de Mortel, in 1791 aan de weduwe van Piet Arnold van de Mortel. Ondertussen had de vorster in 1782 wegens verpondingsschulden het huis tijdelijk in arrest genomen. In 1791 en 1795 werden de bezittingen van Wilbert Welten verdeeld. Dirk Jan Willems, man van dochter Maria, kreeg het half huis. In 1798 was het huis nog tijdelijk eigendom van Lambert van de Mortel. Jan Willems verkocht in 1801 het huis aan Paulus Coolen, die het in 1798 al gehuurd had. In 1802 was de andere helft nog van erfgenamen van Dirk Lambert van de Mortel. Vanaf dat moment woonden de eigenaren er zelf.

In 1832 was de boerderij met zijn erf kadastraal bekend als E 106, en van de relatief lage klasse 8. Rond 1857 verkochten de erfgenamen Coolen het huis. Nieuwe eigenaar werd zijn zoon Willem Coolen. Rond 1875 werd zijn boedel verdeeld. Zijn kinderen waren daarna de gezamenlijke eigenaren. Het land rond de boerderij en wat bouwland aan de overzijde van de weg hoorde er ook bij. Rond 1884 werd de boedel verdeeld.

Jan Engelen, die getrouwd was met één van die kinderen, werd samen met zijn zoon Willem Engelen de nieuwe eigenaar. Hij voerde daar zijn landbouwbedrijf, tot zijn boedel rond 1922 werd verdeeld. Willem werd nu enig eigenaar. Hij had van een familielid het kleine huisje van overgrootvader Paulus Coolen aan de overzijde van de weg gekocht, tegen zijn bouwland. Op dat bouwland liet Willem rond 1927 een nieuw huis bouwen, het huidige Derpsestraat 18. Daarna liet hij de oude boerderij, waarover dit artikel gaat, rond 1928 afbreken. Rond 1932 liet hij dit erf verenigen met aangrenzend land tot het bouwlandperceel E 2257. Rond 1935 liet hij achter op het perceel een nieuw huis bouwen, dat hij rond 1936 verkocht. Het gaat om het huidige adres Oude Liesselseweg 22. De rest van het perceel, bouw- en weiland, waar ooit de oude boerderij had gestaan, behield Willem. Kadastraal werd dat bekend als E 2332. Rond 1947 verkocht hij hiervan opnieuw een achterste stuk. Wat hij behield was bouw- en weiland aan de Derpsestraat, kadastraal bekend als E 2435. Rond 1956 werd dat hernummerd tot L 944. Rond 1956 deed hij dit land over aan de gemeente Deurne. In 1964 (Derpsestraat 13a) en 1959 (Derpsestraat 15) werden daar de huidige huizen gebouwd.

De gemeente Deurne liet allereerst op dit perceel het huizenblok Oranjestraat 2-12 bouwen. Daarna verkocht zij delen van het perceel L 944. Eén van die percelen bouwterrein, daarna bekend als L 1210, werd gekocht door Ko Vermeer. Rond 1964 verkocht hij dit bouwterrein verder zonder er iets mee te hebben gedaan. Jan Pijs, adjunct-directeur van de Wifra, liet hier vervolgens in 1964 het huis Derpsestraat 13a bouwen. Hij behield het huis tot na 1989.

Daarnaast kocht Wim van Heugten een bouwterrein van de gemeente Deurne, en liet daarop in 1959 Derpsestraat 15 bouwen. Kadastraal was dit perceel daarna bekend als L 1211. Rond 1965 liet hij er een garage bij bouwen. Zijn familie behield het huis na zijn dood in 1999. Van Heugten noemde zijn huis naar zijn eerste dichtbundel, Het Daagt.

Bronnen, noten en/of referenties