Wiegersma

Jacob Wiegersma op 3 juli 1929
Foto: collectie Peter van den Berk

Jacob Wiegersma en zijn gezin.
Foto: collectie Anton Vissers

De familie Wiegersma heeft vooral in de persoon van de huisarts Hendrik Wiegersma (1891-1969) en zijn twee zonen, de beeldend kunstenaar Pieter en de huisarts Jaap, een stempel gedrukt op het artistieke leven en de gezondheidszorg van het Deurne van de twintigste eeuw. Ze stammen uit een geslacht van medici en kunstenaars met hun wortels in de omgeving van Dokkum, Rinsumageast en Dantumawoude in Friesland.

De voorgeschiedenis in Friesland

Jacob Wiegers Wiegersma (Bovenknijpe, 1815 - Boornbergum, 1883), een zoon van Wieger Jacobs Wiegersma en Korneliske Kornelis de Jong, was naast onderwijzer ook vroed- en heelmeester. Zijn zoon Hendrik (1840-1887) was eveneens geneesheer (zie Eerste generatie).

Eerste generatie

Hendrik's zoon Jacob Hendrik Wiegersma (Surhuisterveen, 1863 - Zeist, 1931) verhuisde als jonge arts naar het Brabantse rivierdorp Lith, gelegen aan de Maas. Hij zou na zijn dood samen met zijn zoon model staan voor Tjerk van Taeke, de dokter uit Antoon Coolen's roman Dorp aan de rivier.
Jacob Wiegersma vestigde zich in een 17e-eeuws pand aan de Lithsedijk, waar hij zijn praktijk als huisarts runde. Uit zijn huwelijk met Elisabeth J.M. Blancke (1864-1903) werden negen kinderen geboren, onder wie:

1. Hendrik Wiegersma (1891-1969), de oudste zoon, die net als zijn vader huisarts werd en zich in Deurne vestigde (Zie Tweede generatie).
2. Jacob (Jaap), antiquair te Utrecht.
3. Gerrit (Gerard), oogarts te Breda.

Na de dood van zijn eerste vrouw hertrouwde Jacob met Anna Catharina Daniels, de dochter van een militair uit Nijmegen. Het tweede huwelijk bleef kinderloos. Na de dood van zijn tweede vrouw in 1928 vestigde Jacob zich als arts te Heerewaarden, waar hij hertrouwde en drie jaar later begraven werd.

Tweede generatie

Ongetwijfeld de bekendste Wiegersma was de medicus, expressionistisch schilder en schrijver Hendrik Wiegersma (1891-1969), die zich in 1917 als jonge arts in Deurne vestigde. In 1925 legde hij met zijn start als kunstschilder de basis voor een geslacht van kunstenaars. Wiegersma huwde met Petronella Daniels (1892-1962) uit Nijmegen, een nicht van één van zijn stiefmoeders. Zij kregen samen vijf zonen:

1. Jaap Wiegersma (1918-1991) werd net als zijn vader huisarts in Deurne en verhuisde na het beëindigen van zijn praktijk naar Engeland.
2. Piet (Pieter) Wiegersma (1920-2009) werd glazenier, kunstschilder, schrijver en ontwerper van tapijten en sieraden.
3. Wieger Wiegersma (1923-1941)
4. Friso Wiegersma (1925-2006) had een carrière als decorschilder, kunstschilder en tekstdichter. Zijn partner was de bekende cabaretier Wim Sonneveld.
5. Sjoert (Sjoerd) Wiegersma (1927-2020)

In 1999 verhuisde Pieter Wiegersma als laatste Wiegersma uit Deurne. Kunst speelt in de familie nog altijd een rol in de vorm van de galerie Wiegersma Fine Art, die voorheen gevestigd was in Deurne en Parijs en nu vanuit Brussel opereert. De staf van de galerie bestaat uit Tjerk Wiegersma, enige zoon van Pieter, en zijn dochter Diana.

Dat de band tussen de familie Wiegersma en Deurne, behalve door het familiegraf in Vlierden, ook in de kunst niet geheel verbroken is toonde de kunstenares Sarah Mooney-Wiegersma, een kleindochter van Jaap Wiegersma in het najaar van 2013 aan toen zij keramische kunstwerken tentoonstelde in museum De Wieger.