Sint-Jozefkerk

r.k. Sint-Jozefkerk
Sint-Jozefparochie
Locatie	Sint Jozefstraat 35, Deurne
Gebruik	Nog steeds in gebruik als kerk
Start bouw	1918, toren afgebouwd in 1938
Monument status	Gemeentelijk monument
Bouwpartners
Architect	Gils, J. van, Geenen, C.G.

De eerste steenlegging op 28 oktober 1919 door pastoor Meuwese op de daartoe aangewezen bouwplaats, aangeduid als het Pastoorsbos in de Derpse Hei.
foto collectie parochie van de Heilige Jozef

Sint-Jozefkerk en pastorie vóór 1938.
foto collectie Frans Gloudemans

Het interieur van de Sint-Jozefkerk vóór de restauratie.
foto collectie parochie van de Heilige Jozef

Het interieur van de Sint-Jozefkerk na de restauratie.
foto collectie parochie van de Heilige Jozef

Een close-up van het vernieuwd interieur met een altaar vervaardigd door timmerfabriek Botim circa 1960.
foto collectie familie Jan Bouwmans

De Sint-Jozefkerk is gelegen aan de Sint Jozefstraat 35 in de Sint-Jozefparochie.

Bouw

De Sint-Jozefkerk werd getekend door de architect Jac. van Gils uit Rotterdam. Kerk en pastorie werden onderhands aanbesteed en gegund aan de laagste inschrijver Dorus de Bijl voor het timmerwerk en Toon van Nunen voor het metselwerk. De kosten waren ongeveer 100.000 gulden, waarvan 50.000 gulden subsidie van het rijk verkregen werd. Op 28 oktober 1919 werd de eerste steen gelegd. Deze steen werd ingemetseld aan de rechterzijde bij het hoogaltaar, dicht bij het Mariabeeld.

Op 3 november 1920 werd de Sint-Jozefkerk, met toestemming van het bisdom, door pastoor Meuwese van de parochie van de Heilige Jozef ingezegend en werd er een eerste stille H. Mis gelezen.

Toen de Sint-Jozefkerk al een tijdje in gebruik was bleek dat de vergulden haan op het torenkruis zwart geworden was. Schilder Cor van der Voort werd erbij geroepen. Hij besloot om samen met opzichter P. Eijken met ladders naar de haan klimmen. Schildersknecht Leo Timmers zou vanuit de dakgoot de wacht houden. Dit is achteraf de redding geweest voor Cor van der Voort en P. Eijken. De ladder die langs het dak naar boven stond schoof namelijk weg en de beide mannen gleden pijlsnel langs het dak naar beneden waarbij ze in de dakgoot door Leo Timmers werden opgevangen. Door beide heren tegen het dak te drukken brak hij de val en redde hij hen van een wisse dood.

Uitbreiding

Door de groei van de geloofsgemeenschap binnen de parochie bleek al snel dat het kerkgebouw te klein werd om alle parochianen tijdens de vele diensten op zondag te kunnen ontvangen. De uitbreiding in 1938, ontworpen door de Eindhovense architect Cornelis Gerardus (Cees) Geenen, betrof de vergroting van het schip en de bouw van een toren met twee zijkapellen, de Cunerakapel en de voormalige doopkapel, en werd uitgevoerd door de gebroeders Lutters uit Deurne. Pastoor Van Abeelen begon hiermee in juni 1938. Het werk vorderde gestaag en eind mei 1939 werd de uitbreiding voltooid. Bij die gelegenheid werden ook een aantal door Pieter Wiegersma vervaardigde glas-in-loodramen in het kerkgebouw aangebracht.

Consecratie

Op Drievuldigheidszondag, 4 juni 1939, werd monseigneur A.F. Diepen, aan de grens van de parochie in een door zwarte paarden bespannen landauer door het kerkbestuur afgehaald en in optocht naar de kerk begeleid. De muzikale opluistering van deze intocht, waaraan zeer vele godsdienstige en sociale verenigingen deelnamen werd verzorgd door de fanfares van Vlierden en Zeilberg. De daaropvolgende dag, op 5 juni, had de plechtigheid van de consecratie van het kerkgebouw plaats, gevolgd door een heilige mis met assistentie.

Klokken

Vanaf 1920 bezat de Sint-Jozefkerk een 128 kg zware angelusklok. Bij de uitbreiding van de kerk in 1939 werd er een 255 kg zware luiklok in de nieuwe toren aangebracht waar tevens het torenuurwerk op sloeg. Tijdens de Tweede Wereldoorlog op 11 november 1942 werden beide klokken, als gevolg van de metaalverordening 1942, om half 2 's middags geroofd.

Op 21 december 1947 werden twee nieuwe klokken door deken Van Hout gewijd en op 23 december 1947 werden de klokken naar boven gehesen en in de toren en dakruiter geplaatst. In de kerstnacht van 1947 werden de nieuwe klokken 's morgens om half vijf voor de eerste keer geluid.

Diversen

Eind 1950 werd een nieuw orgel geplaatst. In 1960, toen de parochie veertig jaar bestond, werd door de parochianen een geluidsinstallatie aangeboden. In de zeventiger jaren vond een algehele restauratie van het kerkgebouw plaats.

Cultuur Historische Waardekaart (CHW)

Bouwperiode: 1918-1919

Architect: Gils, J. van, Geenen, C.G.

Gevels en Materialen: Machinale baksteen. Kunststenen afdeklijsten op gevels. Kalkstenen blokken in voorportaal. Weinig ornamentatie, sober metselwerk. Tandlijst.

Vensters en Deuren: In schip en transept eenvoudige drielichten, in de koorabsis tweelichten. Roosvensters transeptfacade.

Dak en dakbedekking: Zadeldaken, verbeterde Hollandse pan. Dakkapellen. Toren uit 1938 met zadeldak. Kleine gemetselde klokkentoren boven het koor.

Constructie: Stergewelf boven viering, vierdelig kruisribgewelven in schip. Brede overspanning, benadrukt door lage transversaalbogen.

Bijgebouwen: Kerkhof.

Interieur: Witgepleisterd. Diverse heiligenbeelden uit negentiende en twintigste eeuw. Gesneden kerkbanken en kerkorgel.

Bijzonderheden: Basilicale drieschepige kruiskerk met schip van vier traveeën, eenbeukig transept, koortravee en vijfzijdig gesloten koorabsis. De sobere architectuur van het schip sluit goed aan bij de jongere, traditioneler vormgegeven toren uit 1938 met rondboogfries (architectuurtoren van C. Geenen).

Naast het kerkgebouw ligt het kerkhof, dat symmetrisch ten opzichte van het middenpad is aangelegd. Het kruisbeeld is van de Calvarieberg verdwenen. Er staan een tweetal rode beuken.

Bronnen, noten en/of referenties