Bewerken van Wit-Gele Kruis Deurne

[[Bestand:27.894.jpg|thumb|500px|Deze foto is gemaakt op zondag 13 september 1936 ter herinnering aan "Speldjesdag" ten bate van het verpleegfonds Noord-Brabant bij gelegenheid van een landbouwtentoonstelling.]]
'''Wit-Gele Kruis Deurne''', in 1928 opgericht, in 1981 opgegaan in de "Kruisinstelling Deurne-Bakel".

==Inleiding==
Het Wit-Gele Kruis was een “kruisvereniging” op het gebied van zieken- en gezondheidszorg, waarbij de rooms-katholieke geloofsbeleving voorop stond. Het wit en geel waren een verwijzing naar de pauselijke kleuren, zoals die ook in de vlag van Vaticaanstad voorkomen. Het Nationale Wit-Gele Kruis fuseerde in 1978 met het Oranje-Groene Kruis en het Groene Kruis  tot de Nationale Kruisvereniging (NK).
==Oprichting==
[[Pastoor Roes]] had, samen met enkele dames van de [[Derde Orde]], in het jaar 1921 al het initiatief genomen om in een soort georganiseerd verband zieken te gaan verzorgen. Dat was dringend nodig want in deze regio heerste destijds volksziekte nummer een: TBC.  
Op 25 april 1928 om 18:00 uur werd er in het patronaat [[Rust Roest]] een vergadering belegd en ontstond er een initiatiefgroep. De groep , “tezamen vormende het bestuur der vereeniging  “Het Wit-Gele Kruis” te Deurne,  die op 5 september 1928 “hare Majesteit de Koningin” en op  14 september 1928 een schriftelijk verzoek stuurde aan “Zijne Doorluchtige Hoogwaardigheid den Bisschop van ’s-Hertogenbosch”   “om goedkeuring hare statuten te vragen” . 
===Het oprichtingsbestuur van het Wit-Gele Kruis Deurne  bestond uit:===
#[[Johannes Casper van Beek (1877-1951)]], voorzitter*
#[[Henricus Josephus Verhoeven (1882-1955)]], secretaris*
#[[Martinus Johannes van den Heuvel]], penningmeester*
#[[Eijmbertus Henricus Swinkels (1870-1949)]], vice voorzitter*
#[[Arnoldus van den Eijnden (1878-1946)]]*
#[[Johannes Joosten]]*
#[[Petrus Johannes Wijlen (1865-1936)]]*
#[[Cornelis Bouwmans (1882-1970)]]*
#[[Josephus Petrus Johannes Maria Goossens (1894-1966)]]*
#[[Henricus Joseph Antonius Teurlings (1911-1990)]] 
#[[Johannes Henricus Kuunders (1897-1955)|H. (Driek) Kuunders]]
#pastoor [[Henricus Wilhelmus Roes (1864-1941)]], geestelijk adviseur
#rector van [[Huize St. Joseph]]  [[Mattheus van der Ven (1874-1932)]], geestelijk adviseur 
#dokter [[Remy Camile Marie Verhaegen (1894-1955)]], medisch adviseur
#dokter [[Hendrik Josephus Maria Wiegersma (1891-1969)]], medisch adviseur

<nowiki>*</nowiki> ondertekenaars van de verzoekschriften aan koningin en bisschop.

==Erkenning==
De erkenning van de Vereeniging “het Wit-Gele Kruis, RK Vereniging voor Volksgezondheid en Ziekenverpleging, gevestigd te Deurne” werd, “voor minder dan dertig jaren aangegaan”  en op 28 november 1928, 1e Afdeling B, No 984 bij Koninklijk Besluit door koningin Wilhelmina goedgekeurd .
==Werkgebied==
Het werkgebied van het Wit-Gele Kruis Deurne bestreek [[Deurne]],  [[Sint-Jozefparochie ]], [[Vlierden]],  [[Walsberg]]  en [[Zeilberg]].  
De kerkdorpen [[Helenaveen]], [[Liessel]] en [[Neerkant]] kregen begin jaren dertig van de 20e eeuw een eigen lokale [[kruisvereniging]]. Op 8 maart 1932 droeg het Wit-Gele Kruis Deurne aan Liessel en Neerkant 50 gulden bij voor oprichtingskosten.

==Zorgverlening==
Al in 1927 kreeg [[zuster Huberdine]] van de overste van de [[zusters Franciscanessen]] van Veghel  de opdracht om in Eindhoven het diploma “huisbezoekster der tuberculose-bestrijding” te gaan halen.  Dokter Wiegersma toog naar Veghel  om moeder overste te vragen het “fietsverbod” voor de wijkverpleegsters in de [[gemeente Deurne]] op te heffen.  Zuster Huberdine werd de eerste wijkverpleegster en  was jarenlang de enige.  De 346 leden zorgden tezamen voor een contributie van 480 gulden waarvan 300 gulden bestemd waren voor het salaris van de wijkverpleegster. Na de [[Tweede Wereldoorlog]] was het ledental uitgegroeid tot 1600 en de contributie-opbrengst bedroeg toen 6000 gulden. De armlastigen werden gratis behandeld.
Het Wit-Gele Kruis was tot 1940 ondergebracht in het “gasthuis” (Huize St. Joseph).  Het consultatiebureau dat voordien bij dokter Verhaegen thuis was ingericht, werd ook bij het Wit-Gele Kruis ondergebracht.
Ondertussen was de zorgverlening uitgegroeid tot bakerhulp, kraamzorg, consultatiebureau, uitzending tbc-patienten naar sanatoria, het geven van moedercursussen en het uitzenden van zwakke kinderen naar herstellingsoorden zoals bijvoorbeeld een [[Bio-Vakantieoord]] .
==Wijkgebouw==
Een eigen wijkgebouw was een wens die reeds vanaf de oprichting in Deurne bestond.  In 1935 was er al een tekening gemaakt voor de bouw van een nieuw wijkgebouw. Dat plan kon wegens gebrek aan financiën echter niet uitgevoerd worden. Op 28 september 1945 trad er onder voorzitterschap van [[Hub van Doorne]] een nieuw bestuur aan. Wegens plaatsgebrek in het Gasthuis aan de [[Kruisstraat]] moest de instelling  dit pand in 1940 verlaten en vond men onderkomen in verschillende gelegenheden, zelfs in cafés, in de [[Openbare school]]  en in het oude [[distributiekantoor Deurne|distributiekantoor]] aan de [[Heuvel 2]].  
Aanvankelijk had het Wit-Gele Kruis de oude dokterswoning  [[Petersburg |huize Petersburg]] aangekocht om zich daar in te vestigen. Toen Hub van Doorne enige tijd later in het bezit was gekomen van huize [[Sint-Wilbertshove]] en dit pand meer geschikt werd geacht was hij graag bereid dit gebouw over te doen aan het Wit-Gele Kruis in ruil voor huize Petersburg. 
Onder leiding van architect [[Joseph Frans Marie Deltrap (1909-1973)|Jos Deltrap]] werd huize Sint-Wilbertshove  aan de [[Stationsstraat]]  69  door aannemer [[Josephus Hubertus Coopmans (1898-1962)|Sjef Coopmans]]  grondige verbouwd. Op 26 juli 1952 na inzegening door [[Johannes Petrus van Dinter (1901-1967)|pastoor van Dinter]] en toespraken van [[burgemeester Roefs]] en Hub van Doorne werd het wijkgebouw officieel in gebruik genomen. In zijn toespraak memoreerde burgemeester Roefs dat de kindersterfte rond 1900 in Deurne nog 24% bedroeg, in 1925 was dat nog altijd 6,5% en in 1951 nog "slechts" 1,8%. 
==Personeel==
Enkele bekende personeelsleden met een lange staat van dienst bij het Wit-Gele Kruis Deurne waren:
*[[Zuster Van Sas]], van 1949 tot 1 mei  1980)
*[[Zuster Eijsbouts]], (van 18 augustus 1953 tot 18 september 1979)
*Mevrouw [[Wilhelmina Verhofstad-Aarts]] zorgde meer dan 30 jaar voor een schoon gebouw en de heer en mevrouw verhofstad samen vervulden ook minstens acht jaar de functie van conciërge echtpaar. 
*Mejuffrouw [[Johanna Josepha Petronella Goossens (1915-2000)]], vanaf 9 december 1955 tot 15 maart 1980 officieel als administratrice in dienst maar zat daarvoor ook enige maanden in het bestuur.
==Voorzitters door de jaren heen:==
Gedurende het bestaan van het Wit-Gele Kruis zijn onderstaande personen belast geweest met het voorzitterschap: 
(Door op de zandloper te klikken kunt u de betreffende kolom sorteren)
{| class="wikitable sortable" 
|-
! '''Voorzitter'''
! '''Beginjaar'''
!'''Eindjaar'''
!'''Opmerking''' 
|-
|[[ Johannes Casper van Beek (1877-1951)| Jan Casper van Beek]]|| 1928||1945||
|-
|[[ Hub van Doorne|Hub van Doorne]]||1945||1955||
|-
|[[ Gerardus Johannes Aloisius Hartjens (1897-1975)|Geraer Hartjens]]||1955||1968||
|-
|[[ Cornelis Johannes van Laarhoven (1933-2007)|Cor van Laarhoven]]||1968||1975|| 
|-
|[[ Arnoldus Johannes van Gisteren (1924-2004)|Nol van Gisteren]]||1975||1978|| 
|-
|[[ Johannes Adrianus Ignatius Oomen (1942)|J.A.I (Hans) Oomen]]||1978||1981|| 
|-
|[[ C.J.J. de Klerk|C.J.J. de Klerk]]||1981||19??|| 
|-
|}
==Kruisinstelling Deurne-Bakel==
Vanaf januari  1981 is de naam van het Wit-Gele Kruis Deurne veranderd in “Kruisvereniging Deurne” . De vereniging bleef nog bestaan, bleef ook eigenaar van het wijkgebouw maar was per die datum geen werkgever meer. De zorg voor personeel en materialen ging over naar de nieuw gevormde Kruisinstelling Deurne-Bakel en kreeg tegelijkertijd meer preventieve taken. Onder het motto “voorkomen is beter dan genezen” werden er nieuwe activiteiten ontplooid zoals bijvoorbeeld bejaardengymnastiek, borstonderzoek, voeding, ontspanningstherapie, zorg voor Carapatiënten en zwangerschapsgymnastiek. Afhankelijk van de zorgvraag, konden ter voorkoming van kwalen, ook andere diensten aangeboden worden.  Het vertrouwde wijkgebouw in de Stationsstraat werd afgestoten en op 27 september 1986 verruild voor het pand op het adres [[Ligthartstraat 2]] . 

==wijkverpleegkundige==
De centrale rol van de wijkverpleegkundige werd in 1988 door [[Toon Kortooms]], verpakt in leuke verhalen en kernachtig weergegeven in zijn boek [[Zij die van wijken weten]], vastgelegd.  Kortooms schreef het boek op verzoek van de regionale kruisvereniging Peelland en aan de hand van interviews met (oud-)medewerkers van het kruiswerk. 

Tijdens algemene ledenvergaderingen in Deurne, Zeilberg, Sint-Jozefparochie en Vlierden op respectievelijk 20, 24, 26 en 28 september 1945 werd het op onderstaande foto afgebeelde bestuur gekozen.

<gallery widths=400 heights=300>
02.392.JPG|Bestuur in 1945 geïnstalleerd
12.665.jpg|Tentoonstelling mei 1984
</gallery>

{{Appendix|2=
* Archief [[Herman van Diesen]], zelf van 1960 tot 2002 bestuurslid  van het Wit-Gele Kruis Deurne 
----
{{references}}
}}


[[Categorie:Kruisvereniging]]