Bewerken van Postkantoor (Markt)

{{Infobox gebouw
| naam          = Voormalig postkantoor met directeurswoning
| afbeelding    = PostkantoorDeurne.JPG
| tekst         =
| locatie       = Markt 2 Deurne
| gebruik       = Onderdeel van gemeentehuis
| start         = 1908
| gereed        = 1908
| opening       = 
| sluiting      = 
| bescherming   = 
| antenne/spits = 
| hoogte top    = 
| status        = 
| bouwstijl     = 
| bouwkosten    = 
| hoogte dak    = 
| monumentnummer= 517788
| monumentstatus= Rijksmonument
| verdiepingen  = 
| liften        = 
| architect     = Joh. Rooijakkers
| eigenaar      = 
| ingenieur     = 
| aannemer      = 
| ontwikkelaar  = 
}}
[[Bestand:04.876.jpg|thumb|265px|Dit karakteristieke gebouwtje, oorspronkelijk bedoeld als berging, maakte tot de verbouwing van 1986 de verbinding tussen het gemeentehuis (links) en het postkantoor (rechts)]]
[[Bestand:29.270.jpg|thumb|400px|Het postkantoor rond 1953. Op het dak is de "ijzeren telefoonstelling" goed te zien]]
[[Bestand:26.038.jpg|thumb|400px|Personeel van het postkantoor aan de Markt in Deurne anno 11 september 1932 (toen nog een bijkantoor van Helmond).<br><small>foto collectie familie Lutters-Jonkers</small>]
[[Bestand:06.494.jpg|thumb|400px|Zijgevel van het postkantoor, grenzend aan de garage van [[Fredericus Franciscus Obers (1900-1966)|Frits Obers]], met de ingang van het woonhuis van de directeur. Rechts directeur [[Adrianus van den Eelaart (1876-1948)|Van de Eelaart]] en zijn echtgenote. Bij de voordeur dienstbode Drieka van Hout met twee kinderen van het echtpaar.<br><small>foto collectie gemeente Deurne</small>]]
[[Bestand:20.063.jpg|400px|thumb|Zijaanzicht met parkeerterrein.<br><small>foto collectie gemeente Deurne</small>]] 
Het voormalige '''postkantoor''' met ambtswoning en bijgebouw, naast het [[gemeentehuis]] aan de [[Markt 2]], deed als zodanig van augustus 1909 tot juli 1969 dienst. Het postkantoor was tot circa 1957 een hulppostkantoor van het postkantoor in Helmond met een postkantoorhouder als beheerder. Nadien was het een hoofdpostkantoor voor de hulppostkantoren in de [[gemeente Deurne]], toen ook met een eigen directeur.
[[Bestand:01.576.JPG|400px|thumb|De brievenbussen]].
== Bouw ==
Voor de bouw van het postkantoor werd op 16 november 1906 door de gemeente Deurne en Liessel voor 7.500 gulden een huis met stal en tuin van 1.483 m² (sectie E 1575) aangekocht van herbergierster, de [[Johannis Theodorus van Griensven (1820-1878)|weduwe Van Griensven-Truijen]]. Ze kon haar handtekening op de koopakte niet zetten door een van kramp vergroeide hand. Ook kan ze wegens doofheid de voorgelezen tekst niet horen en moest die zelf lezen.<ref>RHCe Gemeentearchief Deurne toegang 13181 inv.nr. 29/16</ref>
 
Het ''post- en telefoonkantoor met directeurswoning'', de exacte omschrijving uit het bestek, en het bijgebouw werd in opdracht van de [[gemeente Deurne en Liessel]] in 1907 ontworpen door de Deurnese architect [[Johannes Jacobus Rooijakkers (1881-1928)|Johan Rooijakkers]], een zoon van de aannemer [[Franciscus Rooijakkers (1851-1928)|Frans Rooijakkers]] die het [[gemeentehuis]] bouwde. 

Op 30 december 1907 werd het geheel aanbesteed. Laagste inschrijver was de Astense aannemer P. Jansen met 19.820 gulden. Hij kreeg op 18 januari 1908 de opdracht tot de bouw. 
Conform het bestek moest de aannemer eerst de bestaande schansmuur op die plek verwijderen en mocht hij de vrijgekomen stenen, mits zuiver gebikt, verwerken in de fundering. Op het dak werd een ''gecontrueerd ijzeren telefoonstelling'' van een meter vierkant en minstens drie meter hoog, afhankelijk van de omliggende gebouwen, bomen en schoorstenen, aangebracht. Voor het inbrengen van de telefoondraden werd het dak voorzien van twee zinken invoerbuizen met een diameter van 14 centimeter.

Op 8 mei 1908 waren de fundamenten gelegd en kon men beginnen met de bouw.

==Bijgebouw==

Het bijgebouw, bedoeld als berging voor het gereedschap van het personeel en voor de PTT, was op de eerste tekening achter het hoofdgebouw gepland maar dat was niet naar de zin van het [[gemeentebestuur]] en werd in eerste instantie buiten het bestek gelaten. 
Uiteindelijk werd er gekozen voor een karakteristiek gebouw dat de verbinding vormde tussen gemeentehuis en het postkantoor. In 1932 was het gebouwtje nog het onderkomen van de [[Brandweer Deurne|Deurnese brandweer]].

In augustus 1909 werd de nieuwbouw opgeleverd.

== Telefooncentrale ==
De bovengrondse telefoonleidingen werden via voornoemde telefoonstelling naar binnen geleid en vervolgens konden de juiste verbindingen via de centrale in het postkantoor handmatig tot stand gebracht worden. Doordeweeks was de telefooncentrale bezet van acht uur 's morgens tot negen uur 's avonds en op zondag 's morgens van acht  tot negen uur. Buiten die uren was telefoneren, uitgezonderd voor huisartsen, burgemeester, veldwachters etc., onmogelijk. 

== Verhuur ==
De gemeente bleef eigenaar van het gebouw en verhuurde het voor een periode van tien jaar voor 950 gulden per jaar aan het staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie, Telefonie (PTT) en Rijkspostspaarbank. 

In 1918 werd het huurcontract voor vijf jaar verlengd en de jaarhuurprijs verhoogd tot 1100 gulden. [[Hendrik Nicolaas Ouwerling (1861-1932)|Hendrik Ouwerling]] bracht in 1919 als raadslid het huurcontract ter sprake en pleitte voor een veel hogere huursom, 2000 tot 2500 gulden, maar de gemeente zat nog vier jaar aan het contract vast. Blijkbaar besefte ook de huurder dat de huurprijs veel te laag was, want in 1921 ondernam die tevergeefse pogingen om het pand te kopen. De gevraagde koopsom van 60.000 gulden vond die partij te veel. In 1922 werd het huurcontract opnieuw vastgesteld, nu met een jaarhuur van 2000 gulden.
Het postkantoor aan de Markt fungeerde tot circa 1957 als een hulppostkantoor van het postkantoor in Helmond met een postkantoorhouder als beheerder. Nadien was het een hoofdpostkantoor voor de hulppostkantoren in de kerkdorpen van de [[gemeente Deurne en Liessel]] en vanaf 1926 in de [[gemeente Deurne]], toen ook met een eigen directeur.

== Openingstijden ==
De openingstijden van het postkantoor werden centraal geregeld. Zo deelde de inspecteur der Posterijen en Telegrafie mee dat met ingang van 26 mei 1908 op werkdagen het postkantoor was opengesteld van 7.30 uur tot 12.30 uur, van 13.30 uur tot 15.00 uur en van 17.30 uur tot 19.00 uur.

== Elektriciteit ==
In de beginperiode beschikte het postkantoor nog niet over elektriciteit. In december 1914 kwam er een verzoek van de directeur van het Postkantoor aan B & W om bij te dragen in de aanlegkosten der elektriciteitsgeleiding in het postkantoor.

== Nieuwe bestemming ==
Het postkantoor deed tot 25 juli 1969 dienst aan de Markt totdat het [[Postkantoor (Posthoek)|nieuwe postkantoor]] aan de [[Posthoek]] in gebruik genomen werd. Het kreeg het adres [[Posthoek 2]].

Vanaf dat moment werd het oude postkantoor een onderdeel van het gemeentehuis van de [[gemeente Deurne]].

Tijdens haar bezoek aan Deurne op [[Koninginnedag 1986]] (30 april) verpoosde de koningin hier nog enige tijd. Een gedeelte van de voormalige directeurswoning deed tot 2010 nog een aantal jaren dienst als [[VVV-kantoor]]. In 2013 was de bovenverdieping onderverdeeld in twee appartementen en werd op de begane grond [[restaurant Clouds]] gevestigd.

== Pandenproject ==

Tijdens het in mei 2000 gehouden zogenaamde ''Pandenproject'', waarbij een aantal scholieren van het [[Peellandcollege]] in het kader van het vak geschiedenis de historie van een aantal Deurnese panden onderzocht, werd het verleden van het voormalige postkantoor bestudeerd door Evert Kievit en Willem Lammers. Het resultaat daarvan werd in een dia-presentatie vastgelegd.

Het gebouw is een [[Lijst van rijksmonumenten in Deurne|rijksmonument]].

{{Appendix}}
[[categorie:Bouwwerk in Deurne]]
[[categorie:Rijksmonument]]

{{DeurneWiki_TR_plekke_poi
|Omschrijving=Het voormalige post-, telegraaf- en telefoonkantoor werd in 1908-1909 gebouwd in opdracht van de gemeente Deurne en is ontworpen door de Deurnese architect Johan Rooijakkers. Het erg luxe uitgevoerde gebouw bleef steeds eigendom van de gemeente en fungeerde tot 1969 als postkantoor. Inpandig was het woonhuis van de directeur. Een deel van het gebouw was een aantal jaren VVV-kantoor. In 1986 vertoefde koningin Beatrix hier nog enige tijd. Het pand is een rijksmonument.
|Naam=Postkantoor (Markt)
|Wereld=DeurneWiki_TR_Plekke_POI
|Plaatje=00.343.JPG
|Lokatie=51.4635386794965, 5.794301578573595
}}