U steunt de heemkundekring door lid of vriend te worden.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis.

Bewerken van Katechismus der Natuur

Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Waarschuwing: U bent niet aangemeld. Uw IP-adres zal voor iedereen zichtbaar zijn als u wijzigingen op deze pagina maakt. Wanneer u zich aanmeldt of een account aanmaakt, dan worden uw bewerkingen aan uw gebruikersnaam toegeschreven. Daarnaast zijn er andere voordelen.

Deze bewerking kan ongedaan gemaakt worden. Hieronder staat de tekst waarin de wijziging ongedaan is gemaakt. Controleer voor het publiceren of het resultaat gewenst is.

Huidige versie Uw tekst
Regel 1: Regel 1:
{{infobox bibliotheek
De '''Katechismus der Natuur''' en de '''Kleine Katechismus der Natuur''' voor kinderen zijn populair wetenschappelijke naslagwerken over de natuur en de wetenschap zoals die in de achttiende eeuw bekend waren. De boekwerken werden geschreven door de in [[Deurne]] in de voormalige [[Markt 12|hervormde pastorie]] aan de [[Markt]] geboren [[Johannes Florentius Martinet (1729-1795)]].
|Locatie=10.B.01-04
|Auteur(s)=J.F. Martinet
|Publicatiedatum= 1782
|Soort=boek
|afbeelding=06.431.jpg
}}
De '''Katechismus der Natuur''' en de '''Kleine Katechismus der Natuur''' voor kinderen zijn populair wetenschappelijke naslagwerken over de natuur en de wetenschap zoals die in de achttiende eeuw bekend waren. De boekwerken werden geschreven door de in Deurne in de voormalige [[Markt 12|hervormde pastorie]] aan de [[Markt]] geboren [[Johannes Florentius Martinet (1729-1795)]].




Regel 16: Regel 9:
Alle door Martinet gegeven verklaringen zijn in zekere zin een lofzang op het werk van God, die ervoor gezorgd heeft dat de hele aarde in dienst van de mens staat. Toeval bestaat niet en een louter wetenschappelijke verklaring al helemaal niet. Overal zit de hand van God achter. Deze vorm van wetenschap bedrijven staat bekend onder de naam “fysicotheologie”.
Alle door Martinet gegeven verklaringen zijn in zekere zin een lofzang op het werk van God, die ervoor gezorgd heeft dat de hele aarde in dienst van de mens staat. Toeval bestaat niet en een louter wetenschappelijke verklaring al helemaal niet. Overal zit de hand van God achter. Deze vorm van wetenschap bedrijven staat bekend onder de naam “fysicotheologie”.


De werken van Martinet werden vele malen vertaald en tot in de twintigste eeuw op scholen gebruikt. De plek waar hij de boekwerken schreef was de later naar hem genoemde Martinetkoepel op de Zutphense stadsmuur.
De werken van Martinet werden vele malen vertaald en tot in de twintigste eeuw op scholen gebruikt. De plek waar hij de boekwerken schreef was de (anno 2013 zo genoemde) Martinetkoepel op de Zutphense stadsmuur.


Dat Martinet Deurne niet vergeten was blijkt onder meer uit enkele geschriften die hij ondertekende met zijn naam en vermelding van zijn geboorteplaats. Ook in zijn katechismus komt Deurne herhaaldelijk ter sprake. Ze meldde hij: ''... Daar zijn echter oorden in ons vaderland, gelijk te Deurne in de Meierij van ’s Hertogenbosch, waar de landlieden bij mangel van genoegzame hooivelden, ’s winters hun vee droog op de stallen moeten zien staan. Om echter als dan geen zuivel te missen, hebben zij in dezen nood best gevonden ’s zomers de melk in vaten te gieten, daarin dik te laten worden, het dunne telkens af te gieten, en dan, ’s winters, de dikke melk uit het vat te steeken en ten gebruike met water te mengen....''
[[Categorie:Literatuur]]
 
Sprekend over de de herten en reeën schreef hij: :''Mijn vader heeft er eens een, magteloos door den geweldigen loop, te Deurne gevangen.''
 
En over de nachtegaal gaf Martinet aan, dat die zeker niet alleen voorkomt rondom de ''huizen der aanzienlijken'' – wat blijkbaar eerder iemand gemeld had, maar: ''dat ze te Deurne zo meenigvuldig zijn in getal en zo gemeenzaam, als de huismussen alhier, en dat ik ze aldaar beter heb horen doorslaan dan ooit elders.''<ref>Mededeling Miranda van de Mortel mei 2024</ref>
 
Over de hagel wist hij het volgende te melden: ''Te Deurne, een Dorp in de Meyery van 's Hertogen-Bosch, versloeg de Hagel, vóór eenige jaaren, den schoonen te velde staanden Oogst, zo geweldig, dat men eenige Hagelsteenen, den derden dag daarna, noch ongesmolten vondt; zo hoog hadden ze op elkanderen gelegen.''<ref>Katechismus der natuur, vijfde druk deel 1 bladzijde159-160</ref>
{{appendix}}
<gallery widths="300" heights="400">
23.393.jpg
23.394.jpg
23.395.jpg
23.396.jpg
</gallery>
 
[[Categorie:Bibliotheek (heemkundekring)]]
Al uw bijdragen aan DeurneWiki kunnen bewerkt, gewijzigd of verwijderd worden door andere gebruikers. Als u niet wilt dat uw teksten rigoureus aangepast worden door anderen, plaats ze hier dan niet.
U belooft ook dat u de oorspronkelijke auteur bent van dit materiaal of dat u het hebt gekopieerd uit een bron in het publieke domein of een soortgelijke vrije bron (zie DeurneWiki:Auteursrechten voor details). Gebruik geen materiaal dat beschermd wordt door auteursrecht, tenzij u daarvoor toestemming hebt!

Om de wiki te beschermen tegen geautomatiseerde bewerkingsspam vragen wij u vriendelijk de volgende CAPTCHA op te lossen:

Annuleren Hulp bij bewerken (opent in een nieuw venster)