Heeft u correcties, aanvullingen of foto's bij een artikel dan kunt u die hier mailen.
Iedere eerste maandag- en woensdagochtend van de maand van 10 tot 12 uur kunt u ons bezoeken in het heemhuis
Vanaf 1 januari 2025 wordt dat Iedere eerste maandagochtend en derde woensdagochtend van de maand.

Burgerwacht van Deurne

Uit DeurneWiki, de historische encyclopedie voor groot-Deurne.
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Burgerwacht van Deurne bestond al ten tijde van de Bataafse Republiek (1795-1806).


In april 1796 werd door de Deurnese burgerwacht de 21-jarige Joseph Schillard uit Gelsenkirchen gearresteerd nadat hij twee nachten bij Francis van den Heuvel op de Heitrak in de schuur had geslapen. Ook bij Jan Janse Smits, Hendrik Willem Hikspoors en Leonardus Peels was hij daarvóór al een ongenodigde nachtelijk logé in schuur geweest of had hij om eten gevraagd.[1]

Op 13 september 1796 werd door de Nationale Vergadering, representerende het volk van Nederland, een reglement voor de Bataafse gewapende burgerwacht, vastgesteld. Het 85 bladzijden tellende boekje met dat reglement voor Deurne bevat achterin een verklaring dat door alle volwassen mannen werd (moest worden?) ondertekend is. Er is een apart boekje voor Liessel.
De te ondertekenen verklaring luidde als volgt:

Ik verklaere te erkennen de oppermagt des Bataafschen volks. Ik beloof desselfs vrijheid en onafhankelijkheid te zullen beschermen, de wetten te zullen eerbiedigen en handhaeven, eenen onveranderlijken afkeer te hebben van het stadhouderlijk bestuur, de aristocratie, het federalismus en de regeringloosheid, de administratieve bestuuren te zullen gehoorzaamen, de beveelen van allen die in den wapendienst boven mij gesteld zijn te zullen naarkoomen, en mij naar de reglementen op de burgerwapening gegeeven stiptelijk te zullen gedragen, dit beloove ik op mijn burgertrouw.[2]


ondertekenden zelf zetten een kruisje totaal
Deurne 249 251 500
Liessel 81 72 153
totaal 330 323 653

Op maandag 2 september 1799 en de daarop volgende acht dagen konden alle burgers, die in staat waren om met een wapen om te gaan, zich in de schepenkamer van Deurne aanmelden voor de burgerwacht. Van hen werd verwacht dat ze waren bezield met ware ijver voor het vaderland en bereid waren de wapenen op te vatten tegen "de algemeene vijand". De tijd die de vrijwilligers onder de burgerwacht dienden, werd in mindering gebracht op de dienstplichtige tijd. Alle Deurnese logementhouders en herbergiers, bij wie officieren van de burgerwacht hun intrek namen, moesten daarvan een lijst bijhouden.[3]

Bronnen, noten en/of referenties
  1. RHCe toegang 13183 Archief Schepenbank Deurne inv.nr. 49 doos 59 nummer 71
  2. RHCe toegang 13181 Gemeentearchief Deurne voor 1813 inv.nr. 47
  3. RHCe toegang 13181 Gemeentearchief Deurne voor 1813 inv.nr. 102